దశమ స్కంధము - పూర్వ : ధేనుకాసుర వధ
- ఉపకరణాలు:
ధేనుకవనమున నమలిరి
మానవు లావేళఁ దాఁటి మ్రాకుల ఫలముల్;
ధేనువులు మెసఁగెఁ గసవులు;
ధేనుకహరభక్తకామధేనువు గలుగన్.
టీకా:
ధేనుక = ధేనుకాసురుని యొక్క; వనమునన్ = తోట యందు; నమలిరి = తినిరి, భుజించిరి; మానవులు = మనుష్యులు; ఆవేళన్ = అప్పటి; దాటి = నుండి; తాటిమ్రాకుల = తాడిచెట్ల; ఫలముల్ = పండ్లను; ధేనువులు = ఆవులు; మెసగెన్ = మేసెను, తినెను; కసవులున్ = పచ్చికలను; ధేనుక = ధేనుకాసురుని; హర = సంహరించిన; భక్త = భక్తుల యెడ; కామధేనువు = కామధేనువు వంటివాడు; కలుగన్ = ఉండుటచేత.
భావము:
ఎన్నాళ్ళ తరువాతో ఆనాడు దేనుకవనంలో గోపకులు ఆ తాడిపండ్లు తనివితీరా తిన్నారు. ఆవులు వనంలోని పచ్చికలు కడుపునిండా మేసాయి. దేనుకాసురుడిని చంపిన స్వామి భక్తుల పాలిట కామదేనువై ఉండగా వారి కోరికలు తీరడం అదెంతపని.