దశమ స్కంధము - పూర్వ : తృణావర్తుడు కొనిపోవుట
- ఉపకరణాలు:
ఖరుఁ డగు కంసుని పంపున
నరిగి తృణావర్తుఁ డవని కవచాటముగాఁ
సురకరువలి యై బిసబిస
నరు దరు దన ముసరి విసరి హరిఁ గొనిపోయెన్.
టీకా:
ఖరుడు = కఠినుడు; అగు = ఐన; కంసుని = కంసుని యొక్క; పంపునన్ = ఆఙ్ఞానుసారము; అరిగి = వెళ్ళి; తృణావర్తుడు = తృణావర్తుడను రాక్షసుడు; అవని = లోకుల; కిన్ = కి; అవచాటముగా = అకస్మాత్తుగా; సురకరువలి = సుడిగాలి {సురకరువలి – వ్యు. సుర (పెను) కరువలి (వాయువు), పెనుగాలి, సుడిగాలి}; ఐ = అయ్యి; బిసబిస = వేగముగా; అరుదు = వింతలలో, అశక్యములలో; అరుదు = వింత, అపూర్వము; అనన్ = అనుచుండగ; ముసరి = ఆవరించి; విసిరి = బలంగావీచి; హరిన్ = కృష్ణుని; కొనిపోయెన్ = తీసుకుపోయెను.
భావము:
కఠినాత్ముడైన కంసుడు పంపిన తృణావర్తుడనే రాక్షసుడు అకస్మాత్తు నేల మీదకి వచ్చాడు. ఆ రావటం రావటం సుడిగాలి రూపంలో “రయ్” “రయ్” మంటు అందరు ఆశ్చర్యపోయేలా మిక్కిలి వడితో కమ్ముకుంటు వచ్చి, ఒక్క విసురుతో కృష్ణబాలకుని పైకి ఎత్తుకుపోయాడు.