పోతన తెలుగు భాగవతము

10.1-167-క.

ఒత్తికొనుచు రానీఁజనఁ
దెత్తిన రోగముల, రిపుల, నింద్రియముల ను
త్పత్తి సమయములఁ జెఱుపక
మెత్తన గారాదు; రాదు మీఁద జయింపన్.

టీకా:

ఒత్తికొనుచున్ = తోసుకొనుచు; రానీన్ = రానిచ్చుట; చనదు = తగదు; ఎత్తిన = విజృంభించిన; రోగములన్ = జబ్బులను; రిపులన్ = శత్రువులను; ఇంద్రియములనున్ = ఇంద్రియములను; ఉత్పత్తి = పుట్టెడి, అంకురించిన; సమయములన్ = అప్పుడే, సమయంలోనే; చెఱుపక = నశింపజేయకుండ; మెత్తనన్ = మెత్తబడుట, ఉపేక్షించుట; కారాదు = చేయరాదు; రాదు = వీలుకాదు; మీదన్ = ఆతరువాత; జయింపన్ = లొంగదీసుకొనుటకు.

భావము:

విజృంభించిన రోగాలను, శత్రువులను, ఇంద్రియాలను అవి మనను ఆక్రమించేవరకు ఊరుకోరాదు. అవి పుట్టినప్పుడే త్రుంచివేయడంలో మెతకదనం చూపుట పనికిరాదు. ముదిరిన తరువాత జయించడం మన వల్ల కాదు.