పోతన తెలుగు భాగవతము

10.1-1607-క.

రత్నాకరమై జలనిధి
రత్నము లీ నేర దద్ది రత్నాకరమే?
రత్నములఁ గొనుదు రిత్తురు
రత్నాకరజయులు వైశ్యరత్నములు పురిన్.

టీకా:

రత్న = రత్నములకు; ఆకరము = నిధి; ఐ = అయి ఉండి; జలనిధి = సముద్రము {జలనిధి - నీటికి ఉనికిపట్టు, కడలి}; రత్నముల్ = రత్నములను; ఈన్ = ఇచ్చుటకు; నేరదు = చాలదు; అద్ది = అది; రత్నాకరమే = సముద్రమేనా; రత్నములన్ = నవరత్నములను; కొనుదురు = వెలయిచ్చి తీసుకొందురు; ఇత్తురు = అమ్ముదురు; రత్నాకర = సముద్రములను; జయులు = జయించువారు; వైశ్య = వ్యాపారులలో; రత్నములు = శ్రేష్ఠులు; పురిన్ = ఆ పట్టణము నందు.

భావము:

సముద్రము రత్నాలకు నిలయమని పేరు పడింది కాని, ఎవరికీ రత్నాలివ్వదు. మరి అదేమి రత్నాకరమో. కాని ఇక్కడి వైశ్యరత్నాలు మాత్రం రత్నాలు కొంటారు. అమ్ముతారు. వారు నిజంగా రత్నాకరమునే జయించారు.
రత్నాకరజయులు వైశ్యరత్నములు అని వారు సముద్ర వ్యాపారంలో దిట్టలు అని సూచిస్తున్నారు.