దశమ స్కంధము - పూర్వ : రజకునివద్ద వస్త్రము ల్గొనుట
- ఉపకరణాలు:
"ఎట్టెట్రా? మనుజేంద్రు చేలములు మీ కీఁ బాడియే? మీరలుం
గట్టం బోలుదురే? పయో ఘృత దధి గ్రాసంబులన్ మత్తులై
యిట్టాడం జనెఁగాక గొల్లలకు మీ కెబ్బంగి నోరాడెడిన్;
గట్టా! ప్రాణముఁ గోలుపోయెదు సుమీ కంసోద్ధతిన్ బాలకా!
టీకా:
ఎట్టెట్రా = ఎలాగెలాగ; మనుజేంద్రు = రాజు యొక్క; చేలములున్ = బట్టలను; మీ = మీ; కున్ = కు; ఈన్ = ఇచ్చుట; పాడియే = ధర్మమా; మీరలున్ = మీరు మాత్రము; కట్టంబోలుదురే = కట్టుకొనగలరా; పయస్ = పాలు; ఘృత = నెయ్యి; దధి = పెరుగు; గ్రాసంబులన్ = తాగుటచేత; మత్తులు = మత్తెక్కినవారు; ఐ = అయ్యి; ఇట్లు = ఈ విధముగ; ఆడన్ = అనుట; చనెగాక = జరిగి ఉండవచ్చును; గొల్లల్ = గోపకుల; కున్ = కు; మీ = మీ; కున్ = కు; ఎబ్బంగి = ఏ విధముగ; నోరాడెడిన్ = నోళ్ళు తిరుగుతున్నాయి; కట్టా = అయ్యబాబోయ్; ప్రాణము = ప్రాణము; కోలుపోయెదు = పోతుంది; సుమీ = సుమా; కంస = కంసుడి యొక్క; ఉద్ధతిన్ = ఉద్వృత్తిచేత, ఆవేశముచేత; బాలకా = పిల్లవాడా.
భావము:
ఎలాగెలారా? ఒరే కుఱ్ఱాడా! మహారాజు బట్టలా? మీకివ్వచ్చుట్రా? ఇలాంటి బట్టలు మీరు కట్టగలరుట్రా? పాలు నెయ్యి పెరుగులు మెక్కి తలకొవ్వెక్కి ఇలా కూశారుగాని. లేకపోతే గొల్లపిల్లలకు మీకు ఇలాంటి మాటలు నోటికెలా వస్తాయి? అయ్యబాబోయ్! కంసమహారాజు గారి ఆవేశానికి ప్రాణాలు పోగొట్టుకుంటారురోయ్!