దశమ స్కంధము - పూర్వ : దేవకి కృష్ణుని కనుట
- ఉపకరణాలు:
సుతుఁ గనె దేవకి నడురే
యతి శుభగతిఁ దారలును గ్రహంబులు నుండన్
దితిసుతనిరాకరిష్ణున్
శ్రితవదనాలంకరిష్ణు జిష్ణున్ విష్ణున్.
టీకా:
సుతున్ = పుత్రుని; కనెన్ = ప్రసవించెను; దేవకి = దేవకీదేవి; నడురేయి = అర్థరాత్రి; అతి = మిక్కిలి; శుభ = శుభ ఫలితముల నిచ్చెడి; గతిన్ = విధముగ; తారలును = నక్షత్రములు; గ్రహంబులున్ = గ్రహములు; ఉండన్ = ఉండగా; దితిసుతనిరాకరిష్ణున్ = శ్రీకృష్ణుని {దితి సుత నిరాకరిష్ణుడు - దితియొక్క పుత్రులైన రాక్షసులను తిరస్కరించువాడు, విష్ణువు}; శ్రితవదనాలంకరిష్ణు = శ్రీకృష్ణుని {శ్రిత వదనాలంకరిష్ణుడు - శ్రిత (ఆశ్రయిచినవారి) వదన (మోములను) అలంకరిష్ణుడు (వికాసవంతము చేయు శీలముగల వాడు, ఆనందింపజేయు శీలముగల వాడు), విష్ణువు}; జిష్ణున్ = శ్రీకృష్ణుని {జిష్ణుడు - జయశీలుడు, విష్ణువు}; విష్ణున్ = శ్రీకృష్ణుని {విష్ణుడు - విశ్వమునకు వెలుపల లోపల వ్యాపించి యుండువాడు, హరి}.
భావము:
దేవకీదేవి అర్థరాత్రి వేళ నక్షత్రాలు గ్రహాలు అత్యంత శుభస్థానాలలో ఉండగా, రాక్షసులను శిక్షించేవాడు; ఆశ్రయించినవారి ముఖాలలో ఆనందం నింపేవాడు; జయశీలము గలవాడు; విశ్వం అంతా వ్యాపించి ఉండువాడు అయిన శ్రీమహావిష్ణువును ప్రసవించింది.