దశమ స్కంధము - పూర్వ : ఇంద్రుడు పొగడుట
- ఉపకరణాలు:
వాసుదేవ! కృష్ణ! వరద! స్వతంత్ర! వి
జ్ఞానమయ! మహాత్మ! సర్వపుణ్య
పురుష! నిఖిలబీజ భూతాత్మక బ్రహ్మ!
నీకు వందనంబు నిష్కళంక!
టీకా:
వాసుదేవ = శ్రీకృష్ణా {వాసుదేవుడు - వ సనివాస ఇత్యస్మాద్థాతోః వ సత్యస్మిన్సర్వం వ సత్యసౌసర్వత్రేతివాసుః దీవ్యతేప్రకాశత ఇతిదేవః సచాసౌచేతి వాసుదేవః (వ్యుత్పత్తి), సర్వలోకములు నిండి ఆ లోకములు వసింపగా దివ్యముగా ప్రకాశించునో ఆ దేవుడు వాసుదేవుడు అనబడును, విష్ణువు}; కృష్ణ = శ్రీకృష్ణా {కృష్ణ - కృఞకరణే అను ధాతువుచేత సృష్టిస్థితిలయములను చేయువాడు, శ్లో. కృషిర్భూవాచకశ్శబ్దో ణశ్చ నిరృతివాచకః, తయోరైక్యాత్పరంబ్రహ్మ కృష్ణ ఇత్యభిధీయతే (ప్రమాణము), అఙ్ఞానబంధమును తెంచివేయువాడు, కృష్ణుడు}; వరద = శ్రీకృష్ణా {వరదుడు - వరములనిచ్చువాడు, విష్ణువు}; స్వతంత్ర = శ్రీకృష్ణా {స్వతంత్రుడు - ఏ విషయమునందును ఒకరి సహాయము లేనివాడు, సర్వస్వతంత్రుడు, విష్ణువు}; విఙ్ఞానమయ = శ్రీకృష్ణా {విఙ్ఞానమయుడు - విఙ్ఞాన స్వరూపమైన వాడు, విఙ్ఞానం బ్రహ్మేతి వ్యజనాత్ (శ్రుతి) విఙ్ఞానమే పరబ్రహ్మ, విష్ణువు}; మహాత్మా = శ్రీకృష్ణా {మహాత్ముడు - గొప్ప ఆత్మ కలవాడు, విష్ణువు}; సర్వపుణ్య = శ్రీకృష్ణా {సర్వపుణ్యుడు - సమస్తమైన సుకృతముల రాశియైన వాడు, విష్ణువు}; పురుష = శ్రీకృష్ణా {పురుషుడు - సమస్తమునకు కారణభూతుడు, విష్ణువు}; నిఖిలబీజ = శ్రీకృష్ణా {నిఖిలబీజుడు - సర్వప్రాణ సహిత రహితలకు మూల జన్మ స్థానము యైన వాడు, విష్ణువు}; భూతాత్మక = శ్రీకృష్ణా {భూతాత్మకుడు -పంచభూతములు తానైన వాడు, సర్వ ప్రాణులందు ఆత్మగానుండు వాడు, విష్ణువు}; బ్రహ్మ = శ్రీకృష్ణా {బ్రహ్మ - బృహిర్బహ్మ వృద్ధౌ బృహతేర్ధాతోః అర్థానుగమాత్ దేశతః కాలతః స్వరూపతః అపరిచ్ఛిన్నం యద్వస్తు తద్బ్రహ్మ (వ్యుత్పత్తి)}; నీ = నీ; కున్ = కు; వందనంబు = నమస్కారము; నిష్కళంక = శ్రీకృష్ణా {నిష్కళంకుడు - కలుషితము లేనివాడు, విష్ణువు}.
భావము:
స్వతంత్రుడవు; విజ్ఞాన మయుడవు; మహాత్ముడవు; సకల పుణ్య పురుషుడవు; నిఖిల బీజ భూతాత్ముకుడవు అయిన పరబ్రహ్మవు; నిష్కళంకుడవు అయిన ఓ వాసుదేవా! వరదా! కృష్ణా! నీకు నమస్కారము.