ప్రథమ స్కంధః : నవమోఽధ్యాయః -9
1-9-1
సూత ఉవాచ
ఇతి భీతః ప్రజాద్రోహాత్సర్వధర్మవివిత్సయా .
తతో వినశనం ప్రాగాద్యత్ర దేవవ్రతోఽపతత్
1-9-2
తదా తే భ్రాతరః సర్వే సదశ్వైః స్వర్ణభూషితైః .
అన్వగచ్ఛన్ రథైర్విప్రా వ్యాసధౌమ్యాదయస్తథా
1-9-3
భగవానపి విప్రర్షే రథేన సధనంజయః .
స తైర్వ్యరోచత నృపః కుబేర ఇవ గుహ్యకైః
1-9-4
దృష్ట్వా నిపతితం భూమౌ దివశ్చ్యుతమివామరం .
ప్రణేముః పాండవా భీష్మం సానుగాః సహ చక్రిణా
1-9-5
తత్ర బ్రహ్మర్షయః సర్వే దేవర్షయశ్చ సత్తమ .
రాజర్షయశ్చ తత్రాసన్ ద్రష్టుం భరతపుంగవం
1-9-6
పర్వతో నారదో ధౌమ్యో భగవాన్ బాదరాయణః .
బృహదశ్వో భరద్వాజః సశిష్యో రేణుకాసుతః
1-9-7
వసిష్ఠ ఇంద్రప్రమదస్త్రితో గృత్సమదోఽసితః .
కక్షీవాన్ గౌతమోఽత్రిశ్చ కౌశికోఽథ సుదర్శనః
1-9-8
అన్యే చ మునయో బ్రహ్మన్ బ్రహ్మరాతాదయోఽమలాః .
శిష్యైరుపేతా ఆజగ్ముః కశ్యపాంగిరసాదయః
1-9-9
తాన్ సమేతాన్ మహాభాగానుపలభ్య వసూత్తమః .
పూజయామాస ధర్మజ్ఞో దేశకాలవిభాగవిత్
1-9-10
కృష్ణం చ తత్ప్రభావజ్ఞ ఆసీనం జగదీశ్వరం .
హృదిస్థం పూజయామాస మాయయోపాత్తవిగ్రహం
1-9-11
పాండుపుత్రానుపాసీనాన్ ప్రశ్రయప్రేమసంగతాన్ .
అభ్యాచష్టానురాగాస్రైరంధీభూతేన చక్షుషా
1-9-12
అహో కష్టమహోఽన్యాయ్యం యద్యూయం ధర్మనందనాః .
జీవితుం నార్హథ క్లిష్టం విప్రధర్మాచ్యుతాశ్రయాః
1-9-13
సంస్థితేఽతిరథే పాండౌ పృథా బాలప్రజా వధూః .
యుష్మత్కృతే బహూన్ క్లేశాన్ ప్రాప్తా తోకవతీ ముహుః
1-9-14
సర్వం కాలకృతం మన్యే భవతాం చ యదప్రియం .
సపాలో యద్వశే లోకో వాయోరివ ఘనావలిః
1-9-15
యత్ర ధర్మసుతో రాజా గదాపాణిర్వృకోదరః .
కృష్ణోఽస్త్రీ గాండివం చాపం సుహృత్కృష్ణస్తతో విపత్
1-9-16
న హ్యస్య కర్హిచిద్రాజన్ పుమాన్ వేద విధిత్సితం .
యద్విజిజ్ఞాసయా యుక్తా ముహ్యంతి కవయోఽపి హి
1-9-17
తస్మాదిదం దైవతంత్రం వ్యవస్య భరతర్షభ .
తస్యానువిహితోఽనాథా నాథ పాహి ప్రజాః ప్రభో
1-9-18
ఏష వై భగవాన్ సాక్షాదాద్యో నారాయణః పుమాన్ .
మోహయన్ మాయయా లోకం గూఢశ్చరతి వృష్ణిషు
1-9-19
అస్యానుభావం భగవాన్ వేద గుహ్యతమం శివః .
దేవర్షిర్నారదః సాక్షాద్భగవాన్ కపిలో నృప
1-9-20
యం మన్యసే మాతులేయం ప్రియం మిత్రం సుహృత్తమం .
అకరోః సచివం దూతం సౌహృదాదథ సారథిం
1-9-21
సర్వాత్మనః సమదృశో హ్యద్వయస్యానహంకృతేః .
తత్కృతం మతివైషమ్యం నిరవద్యస్య న క్వచిత్
1-9-22
తథాప్యేకాంతభక్తేషు పశ్య భూపానుకంపితం .
యన్మేఽసూంస్త్యజతః సాక్షాత్కృష్ణో దర్శనమాగతః
1-9-23
భక్త్యావేశ్య మనో యస్మిన్ వాచా యన్నామ కీర్తయన్ .
త్యజన్ కలేవరం యోగీ ముచ్యతే కామకర్మభిః
1-9-24
స దేవదేవో భగవాన్ ప్రతీక్షతాం
కలేవరం యావదిదం హినోమ్యహం .
ప్రసన్నహాసారుణలోచనోల్లసన్ముఖాంబుజో
ధ్యానపథశ్చతుర్భుజః
1-9-25
సూత ఉవాచ
యుధిష్ఠిరస్తదాకర్ణ్య శయానం శరపంజరే .
అపృచ్ఛద్వివిధాన్ ధర్మాన్ ఋషీణాం చానుశృణ్వతాం
1-9-26
పురుషస్వభావవిహితాన్ యథావర్ణం యథాశ్రమం .
వైరాగ్యరాగోపాధిభ్యామామ్నాతోభయలక్షణాన్
1-9-27
దానధర్మాన్ రాజధర్మాన్ మోక్షధర్మాన్ విభాగశః .
స్త్రీధర్మాన్ భగవద్ధర్మాన్ సమాసవ్యాసయోగతః
1-9-28
ధర్మార్థకామమోక్షాంశ్చ సహోపాయాన్ యథా మునే .
నానాఖ్యానేతిహాసేషు వర్ణయామాస తత్త్వవిత్
1-9-29
ధర్మం ప్రవదతస్తస్య స కాలః ప్రత్యుపస్థితః .
యో యోగినశ్ఛందమృత్యోర్వాంఛితస్తూత్తరాయణః
1-9-30
తదోపసంహృత్య గిరః సహస్రణీ-
ర్విముక్తసంగం మన ఆదిపూరుషే .
కృష్ణే లసత్పీతపటే చతుర్భుజే
పురః స్థితేఽమీలితదృగ్వ్యధారయత్
1-9-31
విశుద్ధయా ధారణయా హతాశుభ-
స్తదీక్షయైవాశు గతాయుధవ్యథః/శ్రమః .
నివృత్తసర్వేంద్రియవృత్తివిభ్రమస్తుష్టావ
జన్యం విసృజంజనార్దనం
1-9-32
శ్రీభీష్మ ఉవాచ
ఇతి మతిరుపకల్పితా వితృష్ణా
భగవతి సాత్వతపుంగవే విభూమ్ని .
స్వసుఖముపగతే క్వచిద్విహర్తుం
ప్రకృతిముపేయుషి యద్భవప్రవాహః
1-9-33
త్రిభువనకమనం తమాలవర్ణం
రవికరగౌరవరాంబరం దధానే .
వపురలకకులావృతాననాబ్జం
విజయసఖే రతిరస్తు మేఽనవద్యా
1-9-34
యుధి తురగరజోవిధూమ్రవిష్వక్
కచలులితశ్రమవార్యలంకృతాస్యే .
మమ నిశితశరైర్విభిద్యమానత్వచి
విలసత్కవచేఽస్తు కృష్ణ ఆత్మా
1-9-35
సపది సఖివచో నిశమ్య మధ్యే
నిజపరయోర్బలయో రథం నివేశ్య .
స్థితవతి పరసైనికాయురక్ష్ణా
హృతవతి పార్థసఖే రతిర్మమాస్తు
1-9-36
వ్యవహితపృతనాముఖం నిరీక్ష్య
స్వజనవధాద్విముఖస్య దోషబుద్ధ్యా .
కుమతిమహరదాత్మవిద్యయా
యశ్చరణరతిః పరమస్య తస్య మేఽస్తు
1-9-37
స్వనిగమమపహాయ మత్ప్రతిజ్ఞాం
ఋతమధికర్తుమవప్లుతో రథస్థః .
ధృతరథచరణోఽభ్యయాచ్చలద్గుర్హరిరివ
హంతుమిభం గతోత్తరీయః
1-9-38
శితవిశిఖహతో విశీర్ణదంశః
క్షతజపరిప్లుత ఆతతాయినో మే .
ప్రసభమభిససార మద్వధార్థం
స భవతు మే భగవాన్ గతిర్ముకుందః
1-9-39
విజయరథకుటుంబ ఆత్తతోత్రే
ధృతహయరశ్మిని తచ్ఛ్రియేక్షణీయే .
భగవతి రతిరస్తు మే ముమూర్షోర్యమిహ
నిరీక్ష్య హతా గతాః సరూపం
1-9-40
లలితగతివిలాసవల్గుహాస-
ప్రణయనిరీక్షణకల్పితోరుమానాః .
కృతమనుకృతవత్య ఉన్మదాంధాః
ప్రకృతిమగన్ కిల యస్య గోపవధ్వః
1-9-41
మునిగణనృపవర్యసంకులేఽన్తఃసదసి
యుధిష్ఠిరరాజసూయ ఏషాం .
అర్హణముపపేద ఈక్షణీయో
మమ దృశిగోచర ఏష ఆవిరాత్మా
1-9-42
తమిమమహమజం శరీరభాజాం
హృది హృది ధిష్ఠితమాత్మకల్పితానాం .
ప్రతిదృశమివ నైకధార్కమేకం
సమధిగతోఽస్మి విధూతభేదమోహః
1-9-43
సూత ఉవాచ
కృష్ణ ఏవం భగవతి మనోవాగ్దృష్టివృత్తిభిః .
ఆత్మన్యాత్మానమావేశ్య సోఽన్తఃశ్వాస ఉపారమత్
1-9-44
సంపద్యమానమాజ్ఞాయ భీష్మం బ్రహ్మణి నిష్కలే .
సర్వే బభూవుస్తే తూష్ణీం వయాంసీవ దినాత్యయే
1-9-45
తత్ర దుందుభయో నేదుర్దేవమానవవాదితాః .
శశంసుః సాధవో రాజ్ఞాం ఖాత్పేతుః పుష్పవృష్టయః
1-9-46
తస్య నిర్హరణాదీని సంపరేతస్య భార్గవ .
యుధిష్ఠిరః కారయిత్వా ముహూర్తం దుఃఖితోఽభవత్
1-9-47
తుష్టువుర్మునయో హృష్టాః కృష్ణం తద్గుహ్యనామభిః .
తతస్తే కృష్ణహృదయాః స్వాశ్రమాన్ ప్రయయుః పునః
1-9-48
తతో యుధిష్ఠిరో గత్వా సహకృష్ణో గజాహ్వయం .
పితరం సాంత్వయామాస గాంధారీం చ తపస్వినీం
1-9-49
పిత్రా చానుమతో రాజా వాసుదేవానుమోదితః .
చకార రాజ్యం ధర్మేణ పితృపైతామహం విభుః
1-9-50
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం ప్రథమస్కంధే
యుధిష్ఠిరరాజ్యప్రలంభో నామ నవమోఽధ్యాయః