పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

పంచమ స్కంధః : త్రయోదశోఽధ్యాయః - 13

5-13-1
బ్రాహ్మణ ఉవాచ
దురత్యయేఽధ్వన్యజయా నివేశితో
రజస్తమఃసత్త్వవిభక్తకర్మదృక్ .
స ఏష సార్థోఽర్థపరః పరిభ్రమన్
భవాటవీం యాతి న శర్మ విందతి

5-13-2
యస్యామిమే షణ్నరదేవ దస్యవః
సార్థం విలుంపంతి కునాయకం బలాత్ .
గోమాయవో యత్ర హరంతి సార్థికం
ప్రమత్తమావిశ్య యథోరణం వృకాః

5-13-3
ప్రభూతవీరుత్తృణగుల్మగహ్వరే
కఠోరదంశైర్మశకైరుపద్రుతః .
క్వచిత్తు గంధర్వపురం ప్రపశ్యతి
క్వచిత్క్వచిచ్చాశు రయోల్ముకగ్రహం

5-13-4
నివాసతోయద్రవిణాత్మబుద్ధి-
స్తతస్తతో ధావతి భో అటవ్యాం .
క్వచిచ్చ వాత్యోత్థితపాంసుధూమ్రా
దిశో న జానాతి రజస్వలాక్షః

5-13-5
అదృశ్యఝిల్లీస్వనకర్ణశూల
ఉలూకవాగ్భిర్వ్యథితాంతరాత్మా .
అపుణ్యవృక్షాన్ శ్రయతే క్షుధార్దితో
మరీచితోయాన్యభిధావతి క్వచిత్

5-13-6
క్వచిద్వితోయాః సరితోఽభియాతి
పరస్పరం చాలషతే నిరంధః .
ఆసాద్య దావం క్వచిదగ్నితప్తో
నిర్విద్యతే క్వ చ యక్షైర్హృతాసుః

5-13-7
శూరైర్హృతస్వః క్వ చ నిర్విణ్ణచేతాః
శోచన్విముహ్యన్నుపయాతి కశ్మలం .
క్వచిచ్చ గంధర్వపురం ప్రవిష్టః
ప్రమోదతే నిర్వృతవన్ముహూర్తం

5-13-8
చలన్ క్వచిత్కంటకశర్కరాంఘ్రి-
ర్నగారురుక్షుర్విమనా ఇవాస్తే .
పదే పదేఽభ్యంతరవహ్నినార్దితః
కౌటుంబికః క్రుధ్యతి వై జనాయ

5-13-9
క్వచిన్నిగీర్ణోఽజగరాహినా జనో
నావైతి కించిద్విపినేఽపవిద్ధః .
దష్టః స్మ శేతే క్వ చ దందశూకై-
రంధోఽన్ధకూపే పతితస్తమిస్రే

5-13-10
కర్హి స్మ చిత్క్షుద్రరసాన్ విచిన్వం-
స్తన్మక్షికాభిర్వ్యథితో విమానః .
తత్రాతికృచ్ఛ్రాత్ప్రతిలబ్ధమానో
బలాద్విలుంపంత్యథ తం తతోఽన్యే

5-13-11
క్వచిచ్చ శీతాతపవాతవర్ష-
ప్రతిక్రియాం కర్తుమనీశ ఆస్తే .
క్వచిన్మిథో విపణన్ యచ్చ కించి-
ద్విద్వేషమృచ్ఛత్యుత విత్తశాఠ్యాత్

5-13-12
క్వచిత్క్వచిత్క్షీణధనస్తు తస్మిన్
శయ్యాసనస్థానవిహారహీనః .
యాచన్ పరాదప్రతిలబ్ధకామః
పారక్యదృష్టిర్లభతేఽవమానం

5-13-13
అన్యోన్యవిత్తవ్యతిషంగవృద్ధ-
వైరానుబంధో వివహన్ మిథశ్చ .
అధ్వన్యముష్మిన్నురుకృచ్ఛ్రవిత్త-
బాధోపసర్గైర్విహరన్ విపన్నః

5-13-14
తాంస్తాన్ విపన్నాన్ స హి తత్ర తత్ర
విహాయ జాతం పరిగృహ్య సార్థః .
ఆవర్తతేఽద్యాపి న కశ్చిదత్ర
వీరాధ్వనః పారముపైతి యోగం

5-13-15
మనస్వినో నిర్జితదిగ్గజేంద్రా
మమేతి సర్వే భువి బద్ధవైరాః .
మృధే శయీరన్ న తు తద్వ్రజంతి
యన్న్యస్తదండో గతవైరోఽభియాతి

5-13-16
ప్రసజ్జతి క్వాపి లతా భుజాశ్రయ-
స్తదాశ్రయావ్యక్తపదద్విజస్పృహః .
క్వచిత్కదాచిద్ధరిచక్రతస్త్రసన్
సఖ్యం విధత్తే బకకంకగృధ్రైః

5-13-17
తైర్వంచితో హంసకులం సమావిశ-
న్నరోచయన్ శీలముపైతి వానరాన్ .
తజ్జాతిరాసేన సునిర్వృతేంద్రియః
పరస్పరోద్వీక్షణవిస్మృతావధిః

5-13-18
ద్రుమేషు రంస్యన్ సుతదారవత్సలో
వ్యవాయదీనో వివశః స్వబంధనే .
క్వచిత్ప్రమాదాద్గిరికందరే పతన్
వల్లీం గృహీత్వా గజభీత ఆస్థితః

5-13-19
అతః కథంచిత్స విముక్త ఆపదః
పునశ్చ సార్థం ప్రవిశత్యరిందమ .
అధ్వన్యముష్మిన్నజయా నివేశితో
భ్రమంజనోఽద్యాపి న వేద కశ్చన

5-13-20
రహూగణ త్వమపి హ్యధ్వనోఽస్య
సన్న్యస్తదండః కృతభూతమైత్రః .
అసజ్జితాత్మా హరిసేవయా శితం
జ్ఞానాసిమాదాయ తరాతిపారం

5-13-21
రాజోవాచ
అహో నృజన్మాఖిలజన్మశోభనం
కిం జన్మభిస్త్వపరైరప్యముష్మిన్ .
న యద్ధృషీకేశయశఃకృతాత్మనాం
మహాత్మనాం వః ప్రచురః సమాగమః

5-13-22
న హ్యద్భుతం త్వచ్చరణాబ్జరేణుభి-
ర్హతాంహసో భక్తిరధోక్షజేఽమలా .
మౌహూర్తికాద్యస్య సమాగమాచ్చ మే
దుస్తర్కమూలోఽపహతోఽవివేకః

5-13-23
నమో మహద్భ్యోఽస్తు నమః శిశుభ్యో
నమో యువభ్యో నమ ఆవటుభ్యః .
యే బ్రాహ్మణా గామవధూతలింగా-
శ్చరంతి తేభ్యః శివమస్తు రాజ్ఞాం

5-13-24
శ్రీశుక ఉవాచ
ఇత్యేవముత్తరామాతః స వై బ్రహ్మర్షిసుతః
సింధుపతయ ఆత్మసతత్త్వం విగణయతః
పరానుభావః పరమకారుణికతయోపదిశ్య
రహూగణేన సకరుణమభివందితచరణ
ఆపూర్ణార్ణవ ఇవ నిభృతకరణోర్మ్యాశయో
ధరణిమిమాం విచచార

5-13-25
సౌవీరపతిరపి సుజనసమవగతపరమాత్మ-
సతత్త్వ ఆత్మన్యవిద్యాధ్యారోపితాం చ
దేహాత్మమతిం విససర్జ ఏవం హి నృప భగవ-
దాశ్రితాశ్రితానుభావః

5-13-26
రాజోవాచ
యో హ వా ఇహ బహువిదా మహాభాగవత
త్వయాభిహితః పరోక్షేణ వచసా జీవలోక-
భవాధ్వా స హ్యార్య మనీషయా కల్పితవిషయో నాంజసావ్యుత్పన్నలోకసమధిగమః అథ
తదేవైతద్దురవగమం సమవేతానుకల్పేన
నిర్దిశ్యతామితి

5-13-27
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
పంచమస్కంధే త్రయోదశోఽఽధ్యాయః