పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

పంచమ స్కంధః : ద్వితీయోఽధ్యయః -2

5-2-1
శ్రీశుక ఉవాచ
ఏవం పితరి సంప్రవృత్తే తదనుశాసనే వర్తమాన
ఆగ్నీధ్రో జంబూద్వీపౌకసః ప్రజా ఔరసవద్ధర్మా-
వేక్షమాణః పర్యగోపాయత్

5-2-2
స చ కదాచిత్పితృలోకకామః సురవరవనితా-
క్రీడాచలద్రోణ్యాం భగవంతం విశ్వసృజాం
పతిమాభృతపరిచర్యోపకరణ ఆత్మైకాగ్ర్యేణ
తపస్వ్యారాధయాంబభూవ

5-2-3
తదుపలభ్య భగవానాదిపురుషః సదసి గాయంతీం
పూర్వచిత్తిం నామాప్సరసమభియాపయామాస

5-2-4
సా చ తదాశ్రమోపవనమతిరమణీయం వివిధ-
నిబిడవిటపివిటపనికరసంశ్లిష్టపురటలతా-
రూఢస్థలవిహంగమమిథునైః ప్రోచ్యమానశ్రుతిభిః
ప్రతిబోధ్యమానసలిలకుక్కుటకారండవ-
కలహంసాదిభిర్విచిత్రముపకూజితామల-
జలాశయకమలాకరముపబభ్రామ

5-2-5
తస్యాః సులలితగమనపదవిన్యాసగతి-
విలాసాయాశ్చానుపదం ఖణఖణాయమాన-
రుచిరచరణాభరణస్వనముపాకర్ణ్య
నరదేవకుమారః సమాధియోగేనామీలిత-
నయననలినముకులయుగలమీషద్వికచయ్య వ్యచష్ట

5-2-6
తామేవావిదూరే మధుకరీమివ సుమనస
ఉపజిఘ్రంతీం దివిజమనుజమనోనయనాహ్లాద-
దుఘైర్గతివిహారవ్రీడావినయావలోకసుస్వరా-
క్షరావయవైర్మనసి నృణాం కుసుమాయుధస్య
విదధతీం వివరం నిజముఖవిగలితా-
మృతాసవసహాసభాషణామోదమదాంధ-
మధుకరనికరోపరోధేన ద్రుతపదవిన్యాసేన
వల్గుస్పందనస్తనకలశకబరభారరశనాం దేవీం
తదవలోకనేన వివృతావసరస్య భగవతో
మకరధ్వజస్య వశముపనీతో జడవదితి
హోవాచ

5-2-7
కా త్వం చికీర్షసి చ కిం మునివర్య శైలే
మాయాసి కాపి భగవత్పరదేవతాయాః .
విజ్యే బిభర్షి ధనుషీ సుహృదాత్మనోఽర్థే
కిం వా మృగాన్ మృగయసే విపినే ప్రమత్తాన్

5-2-8
బాణావిమౌ భగవతః శతపత్రపత్రౌ
శాంతావపుంఖరుచిరావతితిగ్మదంతౌ .
కస్మై యుయుంక్షసి వనే విచరన్ న విద్మః
క్షేమాయ నో జడధియాం తవ విక్రమోఽస్తు

5-2-9
శిష్యా ఇమే భగవతః పరితః పఠంతి
గాయంతి సామ సరహస్యమజస్రమీశం .
యుష్మచ్ఛిఖావిలులితాః సుమనోఽభివృష్టీః
సర్వే భజంత్యృషిగణా ఇవ వేదశాఖాః

5-2-10
వాచం పరం చరణపంజరతిత్తిరీణాం
బ్రహ్మన్నరూపముఖరాం శృణవామ తుభ్యం .
లబ్ధా కదంబరుచిరంకవిటంకబింబే
యస్యామలాతపరిధిః క్వ చ వల్కలం తే

5-2-11
కిం సంభృతం రుచిరయోర్ద్విజ శృంగయోస్తే
మధ్యే కృశో వహసి యత్ర దృశిః శ్రితా మే .
పంకోఽరుణః సురభిరాత్మవిషాణ ఈదృగ్
యేనాశ్రమం సుభగ మే సురభీకరోషి

5-2-12
లోకం ప్రదర్శయ సుహృత్తమ తావకం మే
యత్రత్య ఇత్థమురసావయవావపూర్వౌ .
అస్మద్విధస్య మన ఉన్నయనౌ బిభర్తి
బహ్వద్భుతం సరసరాససుధాదివక్త్రే

5-2-13
కా వాఽఽత్మవృత్తిరదనాద్ధవిరంగ వాతి
విష్ణోః కలాస్యనిమిషోన్మకరౌ చ కర్ణౌ .
ఉద్విగ్నమీనయుగలం ద్విజపంక్తిశోచి-
రాసన్నభృంగనికరం సర ఉన్ముఖం తే

5-2-14
యోఽసౌ త్వయా కరసరోజహతః పతంగో
దిక్షు భ్రమన్ భ్రమత ఏజయతేఽక్షిణీ మే
ముక్తం న తే స్మరసి వక్రజటావరూథం
కష్టోఽనిలో హరతి లంపట ఏష నీవీం

5-2-15
రూపం తపోధన తపశ్చరతాం తపోఘ్నం
హ్యేతత్తు కేన తపసా భవతోపలబ్ధం .
చర్తుం తపోఽర్హసి మయా సహ మిత్ర మహ్యం
కిం వా ప్రసీదతి స వై భవభావనో మే

5-2-16
న త్వాం త్యజామి దయితం ద్విజదేవదత్తం
యస్మిన్ మనో దృగపి నో న వియాతి లగ్నం .
మాం చారుశృంగ్యర్హసి నేతుమనువ్రతం తే
చిత్తం యతః ప్రతిసరంతు శివాః సచివ్యః

5-2-17
శ్రీశుక ఉవాచ
ఇతి లలనానునయాతివిశారదో గ్రామ్య-
వైదగ్ధ్యయా పరిభాషయా తాం విబుధవధూం
విబుధమతిరధిసభాజయామాస

5-2-18
సా చ తతస్తస్య వీరయూథపతేర్బుద్ధిశీల-
రూపవయఃశ్రియౌదార్యేణ పరాక్షిప్తమనాస్తేన
సహాయుతాయుతపరివత్సరోపలక్షణం కాలం
జంబూద్వీపపతినా భౌమస్వర్గభోగాన్ బుభుజే

5-2-19
తస్యాము హ వా ఆత్మజాన్ స రాజవర
ఆగ్నీధ్రో నాభికింపురుషహరివర్షేలావృత-
రమ్యకహిరణ్మయకురుభద్రాశ్వకేతుమాల-
సంజ్ఞాన్ నవ పుత్రానజనయత్

5-2-20
సా సూత్వాథ సుతాన్ నవానువత్సరం గృహ
ఏవాపహాయ పూర్వచిత్తిర్భూయ ఏవాజం దేవముపతస్థే

5-2-21
ఆగ్నీధ్రసుతాస్తే మాతురనుగ్రహాదౌత్పత్తికేనైవ
సంహననబలోపేతాః పిత్రా విభక్తా ఆత్మతుల్య-
నామాని యథాభాగం జంబూద్వీపవర్షాణి బుభుజుః

5-2-22
ఆగ్నీధ్రో రాజాతృప్తః కామానామప్సరస-
మేవానుదినమధిమన్యమానస్తస్యాః సలోకతాం
శ్రుతిభిరవారుంధ యత్ర పితరో మాదయంతే

5-2-23
సంపరేతే పితరి నవ భ్రాతరో మేరుదుహితౄ-
ర్మేరుదేవీం ప్రతిరూపాముగ్రదంష్ట్రీం లతాం రమ్యాం
శ్యామాం నారీం భద్రాం దేవవీతిమితి సంజ్ఞా
నవోదవహన్

5-2-24
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
పంచమస్కంధే ఆగ్నీధ్రవర్ణనం నామ ద్వితీయోఽధ్యాయః