పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

నవమ స్కంధః : అష్టాదశోఽధ్యాయః - 18

9-18-1
శ్రీశుక ఉవాచ
యతిర్యయాతిః సంయాతిరాయతిర్వియతిః కృతిః .
షడిమే నహుషస్యాసన్నింద్రియాణీవ దేహినః

9-18-2
రాజ్యం నైచ్ఛద్యతిః పిత్రా దత్తం తత్పరిణామవిత్ .
యత్ర ప్రవిష్టః పురుష ఆత్మానం నావబుధ్యతే

9-18-3
పితరి భ్రంశితే స్థానాదింద్రాణ్యా ధర్షణాద్ద్విజైః .
ప్రాపితేఽజగరత్వం వై యయాతిరభవన్నృపః

9-18-4
చతసృష్వాదిశద్దిక్షు భ్రాతౄన్ భ్రాతా యవీయసః .
కృతదారో జుగోపోర్వీం కావ్యస్య వృషపర్వణః

9-18-5
రాజోవాచ
బ్రహ్మర్షిర్భగవాన్ కావ్యః క్షత్రబంధుశ్చ నాహుషః .
రాజన్యవిప్రయోః కస్మాద్వివాహః ప్రతిలోమకః

9-18-6
శ్రీశుక ఉవాచ
ఏకదా దానవేంద్రస్య శర్మిష్ఠా నామ కన్యకా .
సఖీసహస్రసంయుక్తా గురుపుత్ర్యా చ భామినీ

9-18-7
దేవయాన్యా పురోద్యానే పుష్పితద్రుమసంకులే .
వ్యచరత్కలగీతాలినలినీపులినేఽబలా

9-18-8
తా జలాశయమాసాద్య కన్యాః కమలలోచనాః .
తీరే న్యస్య దుకూలాని విజహ్రుః సించతీర్మిథః

9-18-9
వీక్ష్య వ్రజంతం గిరిశం సహ దేవ్యా వృషస్థితం .
సహసోత్తీర్య వాసాంసి పర్యధుర్వ్రీడితాః స్త్రియః

9-18-10
శర్మిష్ఠాజానతీ వాసో గురుపుత్ర్యాః సమవ్యయత్ .
స్వీయం మత్వా ప్రకుపితా దేవయానీదమబ్రవీత్

9-18-11
అహో నిరీక్ష్యతామస్యా దాస్యాః కర్మ హ్యసాంప్రతం .
అస్మద్ధార్యం ధృతవతీ శునీవ హవిరధ్వరే

9-18-12
యైరిదం తపసా సృష్టం ముఖం పుంసః పరస్య యే .
ధార్యతే యైరిహ జ్యోతిః శివః పంథాశ్చ దర్శితః

9-18-13
యాన్ వందంత్యుపతిష్ఠంతే లోకనాథాః సురేశ్వరాః .
భగవానపి విశ్వాత్మా పావనః శ్రీనికేతనః

9-18-14
వయం తత్రాపి భృగవః శిష్యోఽస్యా నః పితాసురః .
అస్మద్ధార్యం ధృతవతీ శూద్రో వేదమివాసతీ

9-18-15
ఏవం శపంతీం శర్మిష్ఠా గురుపుత్రీమభాషత .
రుషా శ్వసంత్యురంగీవ ధర్షితా దష్టదచ్ఛదా

9-18-16
ఆత్మవృత్తమవిజ్ఞాయ కత్థసే బహు భిక్షుకి .
కిం న ప్రతీక్షసేఽస్మాకం గృహాన్ బలిభుజో యథా

9-18-17
ఏవంవిధైః సుపరుషైః క్షిప్త్వాచార్యసుతాం సతీం .
శర్మిష్ఠా ప్రాక్షిపత్కూపే వాస ఆదాయ మన్యునా

9-18-18
తస్యాం గతాయాం స్వగృహం యయాతిర్మృగయాం చరన్ .
ప్రాప్తో యదృచ్ఛయా కూపే జలార్థీ తాం దదర్శ హ

9-18-19
దత్త్వా స్వముత్తరం వాసస్తస్యై రాజా వివాససే .
గృహీత్వా పాణినా పాణిముజ్జహార దయాపరః

9-18-20
తం వీరమాహౌశనసీ ప్రేమనిర్భరయా గిరా .
రాజంస్త్వయా గృహీతో మే పాణిః పరపురంజయ

9-18-21
హస్తగ్రాహోఽపరో మాభూద్గృహీతాయాస్త్వయా హి మే .
ఏష ఈశకృతో వీర సంబంధో నౌ న పౌరుషః .
యదిదం కూపలగ్నాయా భవతో దర్శనం మమ

9-18-22
న బ్రాహ్మణో మే భవితా హస్తగ్రాహో మహాభుజ .
కచస్య బార్హస్పత్యస్య శాపాద్యమశపం పురా

9-18-23
యయాతిరనభిప్రేతం దైవోపహృతమాత్మనః .
మనస్తు తద్గతం బుద్ధ్వా ప్రతిజగ్రాహ తద్వచః

9-18-24
గతే రాజని సా వీరే తత్ర స్మ రుదతీ పితుః .
న్యవేదయత్తతః సర్వముక్తం శర్మిష్ఠయా కృతం

9-18-25
దుర్మనా భగవాన్ కావ్యః పౌరోహిత్యం విగర్హయన్ .
స్తువన్ వృత్తిం చ కాపోతీం దుహిత్రా స యయౌ పురాత్

9-18-26
వృషపర్వా తమాజ్ఞాయ ప్రత్యనీకవివక్షితం .
గురుం ప్రసాదయన్ మూర్ధ్నా పాదయోః పతితః పథి

9-18-27
క్షణార్ధమన్యుర్భగవాన్ శిష్యం వ్యాచష్ట భార్గవః .
కామోఽస్యాః క్రియతాం రాజన్ నైనాం త్యక్తుమిహోత్సహే

9-18-28
తథేత్యవస్థితే ప్రాహ దేవయానీ మనోగతం .
పిత్రా దత్తా యతో యాస్యే సానుగా యాతు మామను

9-18-29
(పిత్రా దత్తా దేవయాన్యై శర్మిష్ఠా సానుగా తదా .)
స్వానాం తత్సంకటం వీక్ష్య తదర్థస్య చ గౌరవం .
దేవయానీం పర్యచరత్స్త్రీసహస్రేణ దాసవత్

9-18-30
నాహుషాయ సుతాం దత్త్వా సహ శర్మిష్ఠయోశనా .
తమాహ రాజన్ శర్మిష్ఠామాధాస్తల్పే న కర్హిచిత్

9-18-31
విలోక్యౌశనసీం రాజంఛర్మిష్ఠా సప్రజాం క్వచిత్ .
తమేవ వవ్రే రహసి సఖ్యాః పతిమృతౌ సతీ

9-18-32
రాజపుత్ర్యార్థితోఽపత్యే ధర్మం చావేక్ష్య ధర్మవిత్ .
స్మరన్ఛుక్రవచః కాలే దిష్టమేవాభ్యపద్యత

9-18-33
యదుం చ తుర్వసుం చైవ దేవయానీ వ్యజాయత .
ద్రుహ్యుం చానుం చ పూరుం చ శర్మిష్ఠా వార్షపర్వణీ

9-18-34
గర్భసంభవమాసుర్యా భర్తుర్విజ్ఞాయ మానినీ .
దేవయానీ పితుర్గేహం యయౌ క్రోధవిమూర్ఛితా

9-18-35
ప్రియామనుగతః కామీ వచోభిరుపమంత్రయన్ .
న ప్రసాదయితుం శేకే పాదసంవాహనాదిభిః

9-18-36
శుక్రస్తమాహ కుపితః స్త్రీకామానృతపూరుష .
త్వాం జరా విశతాం మంద విరూపకరణీ నృణాం

9-18-37
యయాతిరువాచ
అతృప్తోస్మ్యద్య కామానాం బ్రహ్మన్ దుహితరి స్మ తే .
వ్యత్యస్యతాం యథాకామం వయసా యోఽభిధాస్యతి

9-18-38
ఇతి లబ్ధవ్యవస్థానః పుత్రం జ్యేష్ఠమవోచత .
యదో తాత ప్రతీచ్ఛేమాం జరాం దేహి నిజం వయః

9-18-39
మాతామహకృతాం వత్స న తృప్తో విషయేష్వహం .
వయసా భవదీయేన రంస్యే కతిపయాః సమాః

9-18-40
యదురువాచ
నోత్సహే జరసా స్థాతుమంతరా ప్రాప్తయా తవ .
అవిదిత్వా సుఖం గ్రామ్యం వైతృష్ణ్యం నైతి పూరుషః

9-18-41
తుర్వసుశ్చోదితః పిత్రా ద్రుహ్యుశ్చానుశ్చ భారత .
ప్రత్యాచఖ్యురధర్మజ్ఞా హ్యనిత్యే నిత్యబుద్ధయః

9-18-42
అపృచ్ఛత్తనయం పూరుం వయసోనం గుణాధికం .
న త్వమగ్రజవద్వత్స మాం ప్రత్యాఖ్యాతుమర్హసి

9-18-43
పూరురువాచ
కో ను లోకే మనుష్యేంద్ర పితురాత్మకృతః పుమాన్ .
ప్రతికర్తుం క్షమో యస్య ప్రసాదాద్విందతే పరం

9-18-44
ఉత్తమశ్చింతితం కుర్యాత్ప్రోక్తకారీ తు మధ్యమః .
అధమోఽశ్రద్ధయా కుర్యాదకర్తోచ్చరితం పితుః

9-18-45
ఇతి ప్రముదితః పూరుః ప్రత్యగృహ్ణాజ్జరాం పితుః .
సోఽపి తద్వయసా కామాన్ యథావజ్జుజుషే నృప

9-18-46
సప్తద్వీపపతిః సంయక్ పితృవత్పాలయన్ ప్రజాః .
యథోపజోషం విషయాంజుజుషేఽవ్యాహతేంద్రియః

9-18-47
దేవయాన్యప్యనుదినం మనోవాగ్దేహవస్తుభిః .
ప్రేయసః పరమాం ప్రీతిమువాహ ప్రేయసీ రహః

9-18-48
అయజద్యజ్ఞపురుషం క్రతుభిర్భూరిదక్షిణైః .
సర్వదేవమయం దేవం సర్వవేదమయం హరిం

9-18-49
యస్మిన్నిదం విరచితం వ్యోమ్నీవ జలదావలిః .
నానేవ భాతి నాభాతి స్వప్నమాయామనోరథః

9-18-50
తమేవ హృది విన్యస్య వాసుదేవం గుహాశయం .
నారాయణమణీయాంసం నిరాశీరయజత్ప్రభుం

9-18-51
ఏవం వర్షసహస్రాణి మనఃషష్ఠైర్మనఃసుఖం .
విదధానోఽపి నాతృప్యత్సార్వభౌమః కదింద్రియైః

9-18-52
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
నవమస్కంధే అష్టాదశోఽధ్యాయః