పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

ఏకాదశ స్కంధః : పంచమోఽధ్యాయః - 5

11-5-1
రాజోవాచ
భగవంతం హరిం ప్రాయో న భజంత్యాత్మవిత్తమాః .
తేషామశాంతకామానాం కా నిష్ఠావిజితాత్మనాం

11-5-2
చమస ఉవాచ
ముఖబాహూరుపాదేభ్యః పురుషస్యాశ్రమైః సహ .
చత్వారో జజ్ఞిరే వర్ణా గుణైర్విప్రాదయః పృథక్

11-5-3
య ఏషాం పురుషం సాక్షాదాత్మప్రభవమీశ్వరం .
న భజంత్యవజానంతి స్థానాద్భ్రష్టాః పతంత్యధః

11-5-4
దూరే హరికథాః కేచిద్దూరే చాచ్యుతకీర్తనాః .
స్త్రియః శూద్రాదయశ్చైవ తేఽనుకంప్యా భవాదృశాం

11-5-5
విప్రో రాజన్యవైశ్యౌ చ హరేః ప్రాప్తాః పదాంతికం .
శ్రౌతేన జన్మనాథాపి ముహ్యంత్యామ్నాయవాదినః

11-5-6
కర్మణ్యకోవిదాః స్తబ్ధా మూర్ఖాః పండితమానినః .
వదంతి చాటుకాన్ మూఢా యయా మాధ్వ్యా గిరోత్సుకాః

11-5-7
రజసా ఘోరసంకల్పాః కాముకా అహిమన్యవః .
దాంభికా మానినః పాపా విహసంత్యచ్యుతప్రియాన్

11-5-8
వదంతి తేఽన్యోన్యముపాసితస్త్రియో
గృహేషు మైథున్యపరేషు చాశిషః .
యజంత్యసృష్టాన్నవిధానదక్షిణం
వృత్త్యై పరం ఘ్నంతి పశూనతద్విదః

11-5-9
శ్రియా విభూత్యాభిజనేన విద్యయా
త్యాగేన రూపేణ బలేన కర్మణా .
జాతస్మయేనాంధధియః సహేశ్వరాన్
సతోఽవమన్యంతి హరిప్రియాన్ ఖలాః

11-5-10
సర్వేషు శశ్వత్తనుభృత్స్వవస్థితం
యథా ఖమాత్మానమభీష్టమీశ్వరం .
వేదోపగీతం చ న శృణ్వతేఽబుధా
మనోరథానాం ప్రవదంతి వార్తయా

11-5-11
లోకే వ్యవాయామిషమద్యసేవా
నిత్యాస్తు జంతోర్న హి తత్ర చోదనా .
వ్యవస్థితిస్తేషు వివాహయజ్ఞ-
సురాగ్రహైరాసు నివృత్తిరిష్టా

11-5-12
ధనం చ ధర్మైకఫలం యతో వై
జ్ఞానం సవిజ్ఞానమనుప్రశాంతి .
గృహేషు యుంజంతి కలేవరస్య
మృత్యుం న పశ్యంతి దురంతవీర్యం

11-5-13
యద్ఘ్రాణభక్షో విహితః సురాయాస్తథా
పశోరాలభనం న హింసా .
ఏవం వ్యవాయః ప్రజయా న రత్యా
ఇమం విశుద్ధం న విదుః స్వధర్మం

11-5-14
యే త్వనేవంవిదోఽసంతః స్తబ్ధాః సదభిమానినః .
పశూన్ ద్రుహ్యంతి విశ్రబ్ధాః ప్రేత్య ఖాదంతి తే చ తాన్

11-5-15
ద్విషంతః పరకాయేషు స్వాత్మానం హరిమీశ్వరం .
మృతకే సానుబంధేఽస్మిన్ బద్ధస్నేహాః పతంత్యధః

11-5-16
యే కైవల్యమసంప్రాప్తా యే చాతీతాశ్చ మూఢతాం .
త్రైవర్గికా హ్యక్షణికా ఆత్మానం ఘాతయంతి తే

11-5-17
ఏత ఆత్మహనోఽశాంతా అజ్ఞానే జ్ఞానమానినః .
సీదంత్యకృతకృత్యా వై కాలధ్వస్తమనోరథాః

11-5-18
హిత్వాత్యాయాసరచితా గృహాపత్యసుహృచ్ఛ్రియః .
తమో విశంత్యనిచ్ఛంతో వాసుదేవపరాఙ్ముఖాః

11-5-19
రాజోవాచ
కస్మిన్ కాలే స భగవాన్ కిం వర్ణః కీదృశో నృభిః .
నామ్నా వా కేన విధినా పూజ్యతే తదిహోచ్యతాం

11-5-20
కరభాజన ఉవాచ
కృతం త్రేతా ద్వాపరం చ కలిరిత్యేషు కేశవః .
నానావర్ణాభిధాకారో నానైవ విధినేజ్యతే

11-5-21
కృతే శుక్లశ్చతుర్బాహుర్జటిలో వల్కలాంబరః .
కృష్ణాజినోపవీతాక్షాన్ బిభ్రద్దండకమండలూ

11-5-22
మనుష్యాస్తు తదా శాంతా నిర్వైరాః సుహృదః సమాః .
యజంతి తపసా దేవం శమేన చ దమేన చ

11-5-23
హంసః సుపర్ణో వైకుంఠో ధర్మో యోగేశ్వరోఽమలః .
ఈశ్వరః పురుషోఽవ్యక్తః పరమాత్మేతి గీయతే

11-5-24
త్రేతాయాం రక్తవర్ణోఽసౌ చతుర్బాహుస్త్రిమేఖలః .
హిరణ్యకేశస్త్రయ్యాత్మా స్రుక్స్రువాద్యుపలక్షణః

11-5-25
తం తదా మనుజా దేవం సర్వదేవమయం హరిం .
యజంతి విద్యయా త్రయ్యా ధర్మిష్ఠా బ్రహ్మవాదినః

11-5-26
విష్ణుర్యజ్ఞః పృశ్నిగర్భః సర్వదేవ ఉరుక్రమః .
వృషాకపిర్జయంతశ్చ ఉరుగాయ ఇతీర్యతే

11-5-27
ద్వాపరే భగవాఞ్శ్యామః పీతవాసా నిజాయుధః .
శ్రీవత్సాదిభిరంకైశ్చ లక్షణైరుపలక్షితః

11-5-28
తం తదా పురుషం మర్త్యా మహారాజోపలక్షణం .
యజంతి వేదతంత్రాభ్యాం పరం జిజ్ఞాసవో నృప

11-5-29
నమస్తే వాసుదేవాయ నమః సంకర్షణాయ చ .
ప్రద్యుమ్నాయానిరుద్ధాయ తుభ్యం భగవతే నమః

11-5-30
నారాయణాయ ఋషయే పురుషాయ మహాత్మనే .
విశ్వేశ్వరాయ విశ్వాయ సర్వభూతాత్మనే నమః

11-5-31
ఇతి ద్వాపర ఉర్వీశ స్తువంతి జగదీశ్వరం .
నానాతంత్రవిధానేన కలావపి యథా శృణు

11-5-32
కృష్ణవర్ణం త్విషాకృష్ణం సాంగోపాంగాస్త్రపార్షదం .
యజ్ఞైః సంకీర్తనప్రాయైర్యజంతి హి సుమేధసః

11-5-33
ధ్యేయం సదా పరిభవఘ్నమభీష్టదోహం
తీర్థాస్పదం శివవిరించినుతం శరణ్యం .
భృత్యార్తిహం ప్రణతపాల భవాబ్ధిపోతం
వందే మహాపురుష తే చరణారవిందం

11-5-34
త్యక్త్వా సుదుస్త్యజసురేప్సితరాజ్యలక్ష్మీం
ధర్మిష్ఠ ఆర్యవచసా యదగాదరణ్యం .
మాయామృగం దయితయేప్సితమన్వధావద్వందే
మహాపురుష తే చరణారవిందం

11-5-35
ఏవం యుగానురూపాభ్యాం భగవాన్ యుగవర్తిభిః .
మనుజైరిజ్యతే రాజన్ శ్రేయసామీశ్వరో హరిః

11-5-36
కలిం సభాజయంత్యార్యా గుణజ్ఞాః సారభాగినః .
యత్ర సంకీర్తనేనైవ సర్వస్వార్థోఽభిలభ్యతే

11-5-37
న హ్యతః పరమో లాభో దేహినాం భ్రామ్యతామిహ .
యతో విందేత పరమాం శాంతిం నశ్యతి సంసృతిః

11-5-38
కృతాదిషు ప్రజా రాజన్ కలావిచ్ఛంతి సంభవం .
కలౌ ఖలు భవిష్యంతి నారాయణపరాయణాః

11-5-39
క్వచిత్క్వచిన్మహారాజ ద్రవిడేషు చ భూరిశః .
తామ్రపర్ణీ నదీ యత్ర కృతమాలా పయస్వినీ

11-5-40
కావేరీ చ మహాపుణ్యా ప్రతీచీ చ మహానదీ .
యే పిబంతి జలం తాసాం మనుజా మనుజేశ్వర .
ప్రాయో భక్తా భగవతి వాసుదేవేఽమలాశయాః

11-5-41
దేవర్షిభూతాప్తనృణాం పితౄణాం
న కింకరో నాయమృణీ చ రాజన్ .
సర్వాత్మనా యః శరణం శరణ్యం
గతో ముకుందం పరిహృత్య కర్తం

11-5-42
స్వపాదమూలం భజతః ప్రియస్య
త్యక్తాన్యభావస్య హరిః పరేశః .
వికర్మ యచ్చోత్పతితం కథంచిద్ధునోతి
సర్వం హృది సన్నివిష్టః

11-5-43
నారద ఉవాచ
ధర్మాన్ భాగవతానిత్థం శ్రుత్వాథ మిథిలేశ్వరః .
జాయంతేయాన్ మునీన్ ప్రీతః సోపాధ్యాయో హ్యపూజయత్

11-5-44
తతోఽన్తర్దధిరే సిద్ధాః సర్వలోకస్య పశ్యతః .
రాజా ధర్మానుపాతిష్ఠన్నవాప పరమాం గతిం

11-5-45
త్వమప్యేతాన్ మహాభాగ ధర్మాన్ భాగవతాన్ శ్రుతాన్ .
ఆస్థితః శ్రద్ధయా యుక్తో నిఃసంగో యాస్యసే పరం

11-5-46
యువయోః ఖలు దంపత్యోర్యశసా పూరితం జగత్ .
పుత్రతామగమద్యద్వాం భగవానీశ్వరో హరిః

11-5-47
దర్శనాలింగనాలాపైః శయనాసనభోజనైః .
ఆత్మా వాం పావితః కృష్ణే పుత్రస్నేహం ప్రకుర్వతోః

11-5-48
వైరేణ యం నృపతయః శిశుపాలపౌండ్రశాల్వాదయో గతివిలాసవిలోకనాద్యైః .
ధ్యాయంత ఆకృతధియః శయనాసనాదౌ
తత్సామ్యమాపురనురక్తధియాం పునః కిం

11-5-49
మాపత్యబుద్ధిమకృథాః కృష్ణే సర్వాత్మనీశ్వరే .
మాయామనుష్యభావేన గూఢైశ్వర్యే పరేఽవ్యయే

11-5-50
భూభారాసురరాజన్యహంతవే గుప్తయే సతాం .
అవతీర్ణస్య నిర్వృత్యై యశో లోకే వితన్యతే

11-5-51
శ్రీశుక ఉవాచ
ఏతచ్ఛ్రుత్వా మహాభాగో వసుదేవోఽతివిస్మితః .
దేవకీ చ మహాభాగా జహతుర్మోహమాత్మనః

11-5-52
ఇతిహాసమిమం పుణ్యం ధారయేద్యః సమాహితః .
స విధూయేహ శమలం బ్రహ్మభూయాయ కల్పతే

11-5-53
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
ఏకాదశస్కంధే పంచమోఽధ్యాయః