పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

ఏకాదశ స్కంధః : ఏకాదశోఽధ్యాయః - 11

11-11-1
శ్రీభగవానువాచ
బద్ధో ముక్త ఇతి వ్యాఖ్యా గుణతో మే న వస్తుతః .
గుణస్య మాయామూలత్వాన్న మే మోక్షో న బంధనం

11-11-2
శోకమోహౌ సుఖం దుఃఖం దేహాపత్తిశ్చ మాయయా .
స్వప్నో యథాత్మనః ఖ్యాతిః సంసృతిర్న తు వాస్తవీ

11-11-3
విద్యావిద్యే మమ తనూ విద్ధ్యుద్ధవ శరీరిణాం .
మోక్షబంధకరీ ఆద్యే మాయయా మే వినిర్మితే

11-11-4
ఏకస్యైవ మమాంశస్య జీవస్యైవ మహామతే .
బంధోఽస్యావిద్యయానాదిర్విద్యయా చ తథేతరః

11-11-5
అథ బద్ధస్య ముక్తస్య వైలక్షణ్యం వదామి తే .
విరుద్ధధర్మిణోస్తాత స్థితయోరేకధర్మిణి

11-11-6
సుపర్ణావేతౌ సదృశౌ సఖాయౌ
యదృచ్ఛయైతౌ కృతనీడౌ చ వృక్షే .
ఏకస్తయోః ఖాదతి పిప్పలాన్నమన్యో
నిరన్నోఽపి బలేన భూయాన్

11-11-7
ఆత్మానమన్యం చ స వేద
విద్వానపిప్పలాదో న తు పిప్పలాదః .
యోఽవిద్యయా యుక్ స తు నిత్యబద్ధో
విద్యామయో యః స తు నిత్యముక్తః

11-11-8
దేహస్థోఽపి న దేహస్థో విద్వాన్ స్వప్నాద్యథోత్థితః .
అదేహస్థోఽపి దేహస్థః కుమతిః స్వప్నదృగ్యథా

11-11-9
ఇంద్రియైరింద్రియార్థేషు గుణైరపి గుణేషు చ .
గృహ్యమాణేష్వహం కుర్యాన్న విద్వాన్ యస్త్వవిక్రియః

11-11-10
దైవాధీనే శరీరేఽస్మిన్ గుణభావ్యేన కర్మణా .
వర్తమానోఽబుధస్తత్ర కర్తాస్మీతి నిబధ్యతే

11-11-11
ఏవం విరక్తః శయన ఆసనాటనమజ్జనే .
దర్శనస్పర్శనఘ్రాణభోజనశ్రవణాదిషు

11-11-12
న తథా బధ్యతే విద్వాన్ తత్ర తత్రాదయన్ గుణాన్ .
ప్రకృతిస్థోఽప్యసంసక్తో యథా ఖం సవితానిలః

11-11-13
వైశారద్యేక్షయాసంగశితయా ఛిన్నసంశయః .
ప్రతిబుద్ధ ఇవ స్వప్నాన్నానాత్వాద్వినివర్తతే

11-11-14
యస్య స్యుర్వీతసంకల్పాః ప్రాణేంద్రియమనోధియాం .
వృత్తయః స వినిర్ముక్తో దేహస్థోఽపి హి తద్గుణైః

11-11-15
యస్యాత్మా హింస్యతే హింస్రైర్యేన కించిద్యదృచ్ఛయా .
అర్చ్యతే వా క్వచిత్తత్ర న వ్యతిక్రియతే బుధః

11-11-16
న స్తువీత న నిందేత కుర్వతః సాధ్వసాధు వా .
వదతో గుణదోషాభ్యాం వర్జితః సమదృఙ్మునిః

11-11-17
న కుర్యాన్న వదేత్కించిన్న ధ్యాయేత్సాధ్వసాధు వా .
ఆత్మారామోఽనయా వృత్త్యా విచరేజ్జడవన్మునిః

11-11-18
శబ్దబ్రహ్మణి నిష్ణాతో న నిష్ణాయాత్పరే యది .
శ్రమస్తస్య శ్రమఫలో హ్యధేనుమివ రక్షతః

11-11-19
గాం దుగ్ధదోహామసతీం చ భార్యాం
దేహం పరాధీనమసత్ప్రజాం చ .
విత్తం త్వతీర్థీకృతమంగ వాచం
హీనాం మయా రక్షతి దుఃఖదుఃఖీ

11-11-20
యస్యాం న మే పావనమంగ కర్మ
స్థిత్యుద్భవప్రాణనిరోధమస్య .
లీలావతారేప్సితజన్మ వా స్యాద్వంధ్యాం
గిరం తాం బిభృయాన్న ధీరః

11-11-21
ఏవం జిజ్ఞాసయాపోహ్య నానాత్వభ్రమమాత్మని .
ఉపారమేత విరజం మనో మయ్యర్ప్య సర్వగే

11-11-22
యద్యనీశో ధారయితుం మనో బ్రహ్మణి నిశ్చలం .
మయి సర్వాణి కర్మాణి నిరపేక్షః సమాచర

11-11-23
శ్రద్ధాలుర్మే కథాః శృణ్వన్ సుభద్రా లోకపావనీః .
గాయన్ననుస్మరన్ కర్మ జన్మ చాభినయన్ ముహుః

11-11-24
మదర్థే ధర్మకామార్థానాచరన్ మదపాశ్రయః .
లభతే నిశ్చలాం భక్తిం మయ్యుద్ధవ సనాతనే

11-11-25
సత్సంగలబ్ధయా భక్త్యా మయి మాం య ఉపాసితా .
స వై మే దర్శితం సద్భిరంజసా విందతే పదం

11-11-26
ఉద్ధవ ఉవాచ
సాధుస్తవోత్తమశ్లోక మతః కీదృగ్విధః ప్రభో .
భక్తిస్త్వయ్యుపయుజ్యేత కీదృశీ సద్భిరాదృతా

11-11-27
ఏతన్మే పురుషాధ్యక్ష లోకాధ్యక్ష జగత్ప్రభో .
ప్రణతాయానురక్తాయ ప్రపన్నాయ చ కథ్యతాం

11-11-28
త్వం బ్రహ్మ పరమం వ్యోమ పురుషః ప్రకృతేః పరః .
అవతీర్ణోఽసి భగవన్ స్వేచ్ఛోపాత్తపృథగ్వపుః

11-11-29
శ్రీభగవానువాచ
కృపాలురకృతద్రోహస్తితిక్షుః సర్వదేహినాం .
సత్యసారోఽనవద్యాత్మా సమః సర్వోపకారకః

11-11-30
కామైరహతధీర్దాంతో మృదుః శుచిరకించనః .
అనీహో మితభుక్శాంతః స్థిరో మచ్ఛరణో మునిః

11-11-31
అప్రమత్తో గభీరాత్మా ధృతిమాంజితషడ్గుణః .
అమానీ మానదః కల్పో మైత్రః కారుణికః కవిః

11-11-32
ఆజ్ఞాయైవం గుణాన్ దోషాన్ మయాదిష్టానపి స్వకాన్ .
ధర్మాన్ సంత్యజ్య యః సర్వాన్ మాం భజేత స సత్తమః

11-11-33
జ్ఞాత్వాజ్ఞాత్వాథ యే వై మాం యావాన్ యశ్చాస్మి యాదృశః .
భజంత్యనన్యభావేన తే మే భక్తతమా మతాః

11-11-34
మల్లింగమద్భక్తజనదర్శనస్పర్శనార్చనం .
పరిచర్యా స్తుతిః ప్రహ్వగుణకర్మానుకీర్తనం

11-11-35
మత్కథాశ్రవణే శ్రద్ధా మదనుధ్యానముద్ధవ .
సర్వలాభోపహరణం దాస్యేనాత్మనివేదనం

11-11-36
మజ్జన్మకర్మకథనం మమ పర్వానుమోదనం .
గీతతాండవవాదిత్రగోష్ఠీభిర్మద్గృహోత్సవః

11-11-37
యాత్రా బలివిధానం చ సర్వవార్షికపర్వసు .
వైదికీ తాంత్రికీ దీక్షా మదీయవ్రతధారణం

11-11-38
మమార్చాస్థాపనే శ్రద్ధా స్వతః సంహత్య చోద్యమః .
ఉద్యానోపవనాక్రీడపురమందిరకర్మణి

11-11-39
సమ్మార్జనోపలేపాభ్యాం సేకమండలవర్తనైః .
గృహశుశ్రూషణం మహ్యం దాసవద్యదమాయయా

11-11-40
అమానిత్వమదంభిత్వం కృతస్యాపరికీర్తనం .
అపి దీపావలోకం మే నోపయుంజ్యాన్నివేదితం

11-11-41
యద్యదిష్టతమం లోకే యచ్చాతిప్రియమాత్మనః .
తత్తన్నివేదయేన్మహ్యం తదానంత్యాయ కల్పతే

11-11-42
సూర్యోఽగ్నిర్బ్రాహ్మణో గావో వైష్ణవః ఖం మరుజ్జలం .
భూరాత్మా సర్వభూతాని భద్రపూజాపదాని మే

11-11-43
సూర్యే తు విద్యయా త్రయ్యా హవిషాగ్నౌ యజేత మాం .
ఆతిథ్యేన తు విప్రాగ్ర్యే గోష్వంగ యవసాదినా

11-11-44
వైష్ణవే బంధుసత్కృత్యా హృది ఖే ధ్యాననిష్ఠయా .
వాయౌ ముఖ్యధియా తోయే ద్రవ్యైస్తోయపురస్కృతైః

11-11-45
స్థండిలే మంత్రహృదయైర్భోగైరాత్మానమాత్మని .
క్షేత్రజ్ఞం సర్వభూతేషు సమత్వేన యజేత మాం

11-11-46
ధిష్ణ్యేష్వేష్వితి మద్రూపం శంఖచక్రగదాంబుజైః .
యుక్తం చతుర్భుజం శాంతం ధ్యాయన్నర్చేత్సమాహితః

11-11-47
ఇష్టాపూర్తేన మామేవం యో యజేత సమాహితః .
లభతే మయి సద్భక్తిం మత్స్మృతిః సాధుసేవయా

11-11-48
ప్రాయేణ భక్తియోగేన సత్సంగేన వినోద్ధవ .
నోపాయో విద్యతే సధ్ర్యఙ్ ప్రాయణం హి సతామహం

11-11-49
అథైతత్పరమం గుహ్యం శృణ్వతో యదునందన .
సుగోప్యమపి వక్ష్యామి త్వం మే భృత్యః సుహృత్సఖా

11-11-50
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
ఏకాదశస్కంధే ఏకాదశోఽధ్యాయః