పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

దశమ స్కంధః - పూర్వార్థః : పంచచత్వారింశోఽధ్యాయః - 45

10(1)-45-1
శ్రీశుక ఉవాచ
పితరావుపలబ్ధార్థౌ విదిత్వా పురుషోత్తమః .
మా భూదితి నిజాం మాయాం తతాన జనమోహినీం

10(1)-45-2
ఉవాచ పితరావేత్య సాగ్రజః సాత్వతర్షభః .
ప్రశ్రయావనతః ప్రీణన్నంబ తాతేతి సాదరం

10(1)-45-3
నాస్మత్తో యువయోస్తాత నిత్యోత్కంఠితయోరపి .
బాల్యపౌగండకైశోరాః పుత్రాభ్యామభవన్ క్వచిత్

10(1)-45-4
న లబ్ధో దైవహతయోర్వాసో నౌ భవదంతికే .
యాం బాలాః పితృగేహస్థా విందంతే లాలితా ముదం

10(1)-45-5
సర్వార్థసంభవో దేహో జనితః పోషితో యతః .
న తయోర్యాతి నిర్వేశం పిత్రోర్మర్త్యః శతాయుషా

10(1)-45-6
యస్తయోరాత్మజః కల్ప ఆత్మనా చ ధనేన చ .
వృత్తిం న దద్యాత్తం ప్రేత్య స్వమాంసం ఖాదయంతి హి

10(1)-45-7
మాతరం పితరం వృద్ధం భార్యాం సాధ్వీం సుతం శిశుం .
గురుం విప్రం ప్రపన్నం చ కల్పోఽబిభ్రచ్ఛ్వసన్ మృతః

10(1)-45-8
తన్నావకల్పయోః కంసాన్నిత్యముద్విగ్నచేతసోః .
మోఘమేతే వ్యతిక్రాంతా దివసా వామనర్చతోః

10(1)-45-9
తత్క్షంతుమర్హథస్తాత మాతర్నౌ పరతంత్రయోః .
అకుర్వతోర్వాం శుశ్రూషాం క్లిష్టయోర్దుర్హృదా భృశం

10(1)-45-10
శ్రీశుక ఉవాచ
ఇతి మాయామనుష్యస్య హరేర్విశ్వాత్మనో గిరా .
మోహితావంకమారోప్య పరిష్వజ్యాపతుర్ముదం

10(1)-45-11
సించంతావశ్రుధారాభిః స్నేహపాశేన చావృతౌ .
న కించిదూచతూ రాజన్ బాష్పకంఠౌ విమోహితౌ

10(1)-45-12
ఏవమాశ్వాస్య పితరౌ భగవాన్ దేవకీసుతః .
మాతామహం తూగ్రసేనం యదూనామకరోన్నృపం

10(1)-45-13
ఆహ చాస్మాన్ మహారాజ ప్రజాశ్చాజ్ఞప్తుమర్హసి .
యయాతిశాపాద్యదుభిర్నాసితవ్యం నృపాసనే

10(1)-45-14
మయి భృత్య ఉపాసీనే భవతో విబుధాదయః .
బలిం హరంత్యవనతాః కిముతాన్యే నరాధిపాః

10(1)-45-15
సర్వాన్ స్వాన్ జ్ఞాతిసంబంధాన్ దిగ్భ్యః కంసభయాకులాన్ .
యదువృష్ణ్యంధకమధుదాశార్హకుకురాదికాన్

10(1)-45-16
సభాజితాన్ సమాశ్వాస్య విదేశావాసకర్శితాన్ .
న్యవాసయత్స్వగేహేషు విత్తైః సంతర్ప్య విశ్వకృత్

10(1)-45-17
కృష్ణసంకర్షణభుజైర్గుప్తా లబ్ధమనోరథాః .
గృహేషు రేమిరే సిద్ధాః కృష్ణరామగతజ్వరాః

10(1)-45-18
వీక్షంతోఽహరహః ప్రీతా ముకుందవదనాంబుజం .
నిత్యం ప్రముదితం శ్రీమత్సదయస్మితవీక్షణం

10(1)-45-19
తత్ర ప్రవయసోఽప్యాసన్ యువానోఽతిబలౌజసః .
పిబంతోఽక్షైర్ముకుందస్య ముఖాంబుజసుధాం ముహుః

10(1)-45-20
అథ నందం సమాసాద్య భగవాన్ దేవకీసుతః .
సంకర్షణశ్చ రాజేంద్ర పరిష్వజ్యేదమూచతుః

10(1)-45-21
పితర్యువాభ్యాం స్నిగ్ధాభ్యాం పోషితౌ లాలితౌ భృశం .
పిత్రోరభ్యధికా ప్రీతిరాత్మజేష్వాత్మనోఽపి హి

10(1)-45-22
స పితా సా చ జననీ యౌ పుష్ణీతాం స్వపుత్రవత్ .
శిశూన్ బంధుభిరుత్సృష్టానకల్పైః పోషరక్షణే

10(1)-45-23
యాత యూయం వ్రజం తాత వయం చ స్నేహదుఃఖితాన్ .
జ్ఞాతీన్ వో ద్రష్టుమేష్యామో విధాయ సుహృదాం సుఖం

10(1)-45-24
ఏవం సాంత్వయ్య భగవాన్ నందం సవ్రజమచ్యుతః .
వాసోఽలంకారకుప్యాద్యైరర్హయామాస సాదరం

10(1)-45-25
ఇత్యుక్తస్తౌ పరిష్వజ్య నందః ప్రణయవిహ్వలః .
పూరయన్నశ్రుభిర్నేత్రే సహ గోపైర్వ్రజం యయౌ

10(1)-45-26
అథ శూరసుతో రాజన్ పుత్రయోః సమకారయత్ .
పురోధసా బ్రాహ్మణైశ్చ యథావద్ద్విజసంస్కృతిం

10(1)-45-27
తేభ్యోఽదాద్దక్షిణా గావో రుక్మమాలాః స్వలంకృతాః .
స్వలంకృతేభ్యః సంపూజ్య సవత్సాః క్షౌమమాలినీః

10(1)-45-28
యాః కృష్ణరామజన్మర్క్షే మనోదత్తా మహామతిః .
తాశ్చాదదాదనుస్మృత్య కంసేనాధర్మతో హృతాః

10(1)-45-29
తతశ్చ లబ్ధసంస్కారౌ ద్విజత్వం ప్రాప్య సువ్రతౌ .
గర్గాద్యదుకులాచార్యాద్గాయత్రం వ్రతమాస్థితౌ

10(1)-45-30
ప్రభవౌ సర్వవిద్యానాం సర్వజ్ఞౌ జగదీశ్వరౌ .
నాన్యసిద్ధామలజ్ఞానం గూహమానౌ నరేహితైః

10(1)-45-31
అథో గురుకులే వాసమిచ్ఛంతావుపజగ్మతుః .
కాశ్యం సాందీపనిం నామ హ్యవంతిపురవాసినం

10(1)-45-32
యథోపసాద్య తౌ దాంతౌ గురౌ వృత్తిమనిందితాం .
గ్రాహయంతావుపేతౌ స్మ భక్త్యా దేవమివాదృతౌ

10(1)-45-33
తయోర్ద్విజవరస్తుష్టః శుద్ధభావానువృత్తిభిః .
ప్రోవాచ వేదానఖిలాన్ సాంగోపనిషదో గురుః

10(1)-45-34
సరహస్యం ధనుర్వేదం ధర్మాన్ న్యాయపథాంస్తథా .
తథా చాన్వీక్షికీం విద్యాం రాజనీతిం చ షడ్విధాం

10(1)-45-35
సర్వం నరవరశ్రేష్ఠౌ సర్వవిద్యాప్రవర్తకౌ .
సకృన్నిగదమాత్రేణ తౌ సంజగృహతుర్నృప

10(1)-45-36
అహోరాత్రైశ్చతుఃషష్ట్యా సంయత్తౌ తావతీః కలాః .
గురుదక్షిణయాఽఽచార్యం ఛందయామాసతుర్నృప

10(1)-45-37
ద్విజస్తయోస్తం మహిమానమద్భుతం
సంలక్ష్య రాజన్నతిమానుషీం మతిం .
సమ్మంత్ర్య పత్న్యా స మహార్ణవే మృతం
బాలం ప్రభాసే వరయాంబభూవ హ

10(1)-45-38
తేథేత్యథారుహ్య మహారథౌ రథం
ప్రభాసమాసాద్య దురంతవిక్రమౌ .
వేలాముపవ్రజ్య నిషీదతుః క్షణం
సింధుర్విదిత్వార్హణమాహరత్తయోః

10(1)-45-39
తమాహ భగవానాశు గురుపుత్రః ప్రదీయతాం .
యోఽసావిహ త్వయా గ్రస్తో బాలకో మహతోర్మిణా

10(1)-45-40
సముద్ర ఉవాచ
నైవాహార్షమహం దేవ దైత్యః పంచజనో మహాన్ .
అంతర్జలచరః కృష్ణ శంఖరూపధరోఽసురః

10(1)-45-41
ఆస్తే తేనాహృతో నూనం తచ్ఛ్రుత్వా సత్వరం ప్రభుః .
జలమావిశ్య తం హత్వా నాపశ్యదుదరేఽర్భకం

10(1)-45-42
తదంగప్రభవం శంఖమాదాయ రథమాగమత్ .
తతః సంయమనీం నామ యమస్య దయితాం పురీం

10(1)-45-43
గత్వా జనార్దనః శంఖం ప్రదధ్మౌ సహలాయుధః .
శంఖనిర్హ్రాదమాకర్ణ్య ప్రజాసంయమనో యమః

10(1)-45-44
తయోః సపర్యాం మహతీం చక్రే భక్త్యుపబృంహితాం .
ఉవాచావనతః కృష్ణం సర్వభూతాశయాలయం .
లీలామనుష్య హే విష్ణో యువయోః కరవామ కిం

10(1)-45-45
శ్రీభగవానువాచ
గురుపుత్రమిహానీతం నిజకర్మనిబంధనం .
ఆనయస్వ మహారాజ మచ్ఛాసనపురస్కృతః

10(1)-45-46
తథేతి తేనోపానీతం గురుపుత్రం యదూత్తమౌ .
దత్త్వా స్వగురవే భూయో వృణీష్వేతి తమూచతుః

10(1)-45-47
గురురువాచ
సమ్యక్సంపాదితో వత్స భవద్భ్యాం గురునిష్క్రయః .
కో ను యుష్మద్విధగురోః కామానామవశిష్యతే

10(1)-45-48
గచ్ఛతం స్వగృహం వీరౌ కీర్తిర్వామస్తు పావనీ .
ఛందాంస్యయాతయామాని భవంత్విహ పరత్ర చ

10(1)-45-49
గురుణైవమనుజ్ఞాతౌ రథేనానిలరంహసా .
ఆయాతౌ స్వపురం తాత పర్జన్యనినదేన వై

10(1)-45-50
సమనందన్ ప్రజాః సర్వా దృష్ట్వా రామజనార్దనౌ .
అపశ్యంత్యో బహ్వహాని నష్టలబ్ధధనా ఇవ

10(1)-45-51
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
దశమస్కంధే పూర్వార్ధే గురుపుత్రానయనం నామ పంచచత్వారింశోఽధ్యాయః