చతుర్థ స్కంధః : వింశోఽధ్యాయః - 20
4-20-1
మైత్రేయ ఉవాచ
భగవానపి వైకుంఠః సాకం మఘవతా విభుః .
యజ్ఞైర్యజ్ఞపతిస్తుష్టో యజ్ఞభుక్ తమభాషత
4-20-2
శ్రీభగవానువాచ
ఏష తేఽకార్షీద్భంగం హయమేధశతస్య హ .
క్షమాపయత ఆత్మానమముష్య క్షంతుమర్హసి
4-20-3
సుధియః సాధవో లోకే నరదేవ నరోత్తమాః .
నాభిద్రుహ్యంతి భూతేభ్యో యర్హి నాత్మా కలేవరం
4-20-4
పురుషా యది ముహ్యంతి త్వాదృశా దేవమాయయా .
శ్రమ ఏవ పరం జాతో దీర్ఘయా వృద్ధసేవయా
4-20-5
అతః కాయమిమం విద్వానవిద్యాకామకర్మభిః .
ఆరబ్ధ ఇతి నైవాస్మిన్ ప్రతిబుద్ధోఽనుషజ్జతే
4-20-6
అసంసక్తః శరీరేఽస్మిన్నమునోత్పాదితే గృహే .
అపత్యే ద్రవిణే వాపి కః కుర్యాన్మమతాం బుధః
4-20-7
ఏకః శుద్ధః స్వయంజ్యోతిర్నిర్గుణోఽసౌ గుణాశ్రయః .
సర్వగోఽనావృతః సాక్షీ నిరాత్మాఽఽత్మాఽఽత్మనఃపరః
4-20-8
య ఏవం సంతమాత్మానమాత్మస్థం వేద పూరుషః .
నాజ్యతే ప్రకృతిస్థోఽపి తద్గుణైః స మయి స్థితః
4-20-9
యః స్వధర్మేణ మాం నిత్యం నిరాశీః శ్రద్ధయాన్వితః .
భజతే శనకైస్తస్య మనో రాజన్ ప్రసీదతి
4-20-10
పరిత్యక్తగుణః సమ్యగ్దర్శనో విశదాశయః .
శాంతిం మే సమవస్థానం బ్రహ్మకైవల్యమశ్నుతే
4-20-11
ఉదాసీనమివాధ్యక్షం ద్రవ్యజ్ఞానక్రియాత్మనాం .
కూటస్థమిమమాత్మానం యో వేదాప్నోతి శోభనం
4-20-12
భిన్నస్య లింగస్య గుణప్రవాహో
ద్రవ్యక్రియాకారకచేతనాఽఽత్మనః .
దృష్టాసు సంపత్సు విపత్సు సూరయో
న విక్రియంతే మయి బద్ధసౌహృదాః
4-20-13
సమః సమానోత్తమమధ్యమాధమః
సుఖే చ దుఃఖే చ జితేంద్రియాశయః .
మయోపకౢప్తాఖిలలోకసంయుతో
విధత్స్వ వీరాఖిలలోకరక్షణం
4-20-14
శ్రేయః ప్రజాపాలనమేవ రాజ్ఞో
యత్సాంపరాయే సుకృతాత్షష్ఠమంశం .
హర్తాన్యథా హృతపుణ్యః ప్రజానా-
మరక్షితా కరహారోఽఘమత్తి
4-20-15
ఏవం ద్విజాగ్ర్యానుమతానువృత్త-
ధర్మప్రధానోఽన్యతమోఽవితాస్యాః .
హ్రస్వేన కాలేన గృహోపయాతాన్
ద్రష్టాసి సిద్ధాననురక్తలోకః
4-20-16
వరం చ మత్కంచన మానవేంద్ర
వృణీష్వ తేఽహం గుణశీలయంత్రితః .
నాహం మఖైర్వై సులభస్తపోభి-
ర్యోగేన వా యత్సమచిత్తవర్తీ
4-20-17
మైత్రేయ ఉవాచ
స ఇత్థం లోకగురుణా విష్వక్సేనేన విశ్వజిత్ .
అనుశాసిత ఆదేశం శిరసా జగృహే హరేః
4-20-18
స్పృశంతం పాదయోః ప్రేమ్ణా వ్రీడితం స్వేన కర్మణా .
శతక్రతుం పరిష్వజ్య విద్వేషం విససర్జ హ
4-20-19
భగవానథ విశ్వాత్మా పృథునోపహృతార్హణః .
సముజ్జిహానయా భక్త్యా గృహీతచరణాంబుజః
4-20-20
ప్రస్థానాభిముఖోఽప్యేనమనుగ్రహవిలంబితః .
పశ్యన్ పద్మపలాశాక్షో న ప్రతస్థే సుహృత్సతాం
4-20-21
స ఆదిరాజో రచితాంజలిర్హరిం
విలోకితుం నాశకదశ్రులోచనః .
న కించనోవాచ స బాష్పవిక్లవో
హృదోపగుహ్యాముమధాదవస్థితః
4-20-22
అథావమృజ్యాశ్రుకలా విలోకయ-
న్నతృప్తదృగ్గోచరమాహ పూరుషం .
పదా స్పృశంతం క్షితిమంస ఉన్నతే
విన్యస్తహస్తాగ్రమురంగవిద్విషః
4-20-23
పృథురువాచ
వరాన్విభో త్వద్వరదేశ్వరాద్బుధః
కథం వృణీతే గుణవిక్రియాత్మనాం .
యే నారకాణామపి సంతి దేహినాం
తానీశ కైవల్యపతే వృణే న చ
4-20-24
న కామయే నాథ తదప్యహం క్వచిన్న
యత్ర యుష్మచ్చరణాంబుజాసవః .
మహత్తమాంతర్హృదయాన్ముఖచ్యుతో
విధత్స్వ కర్ణాయుతమేష మే వరః
4-20-25
స ఉత్తమశ్లోకమహన్ముఖచ్యుతో
భవత్పదాంభోజసుధాకణానిలః .
స్మృతిం పునర్విస్మృతతత్త్వవర్త్మనాం
కుయోగినాం నో వితరత్యలం వరైః
4-20-26
యశః శివం సుశ్రవ ఆర్యసంగమే
యదృచ్ఛయా చోపశృణోతి తే సకృత్ .
కథం గుణజ్ఞో విరమేద్వినా పశుం
శ్రీర్యత్ప్రవవ్రే గుణసంగ్రహేచ్ఛయా
4-20-27
అథాభజే త్వాఖిలపూరుషోత్తమం
గుణాలయం పద్మకరేవ లాలసః .
అప్యావయోరేకపతిస్పృధోః కలిర్న
స్యాత్కృతత్వచ్చరణైకతానయోః
4-20-28
జగజ్జనన్యాం జగదీశ వైశసం
స్యాదేవ యత్కర్మణి నః సమీహితం .
కరోషి ఫల్గ్వప్యురు దీనవత్సలః
స్వ ఏవ ధిష్ణ్యేఽభిరతస్య కిం తయా
4-20-29
భజంత్యథ త్వామత ఏవ సాధవః
వ్యుదస్తమాయాగుణవిభ్రమోదయం .
భవత్పదానుస్మరణాదృతే సతాం
నిమిత్తమన్యద్భగవన్ న విద్మహే
4-20-30
మన్యే గిరం తే జగతాం విమోహినీం
వరం వృణీష్వేతి భజంతమాత్థ యత్ .
వాచా ను తంత్యా యది తే జనోఽసితః
కథం పునః కర్మ కరోతి మోహితః
4-20-31
త్వన్మాయయాద్ధా జన ఈశ ఖండితో
యదన్యదాశాస్త ఋతాత్మనోఽబుధః .
యథా చరేద్బాలహితం పితా స్వయం
తథా త్వమేవార్హసి నః సమీహితుం
4-20-32
మైత్రేయ ఉవాచ
ఇత్యాదిరాజేన నుతః స విశ్వదృక్తమాహ
రాజన్ మయి భక్తిరస్తు తే .
దిష్ట్యేదృశీ ధీర్మయి తే కృతా యయా
మాయాం మదీయాం తరతి స్మ దుస్త్యజాం
4-20-33
తత్త్వం కురు మయాదిష్టమప్రమత్తః ప్రజాపతే .
మదాదేశకరో లోకః సర్వత్రాప్నోతి శోభనం
4-20-34
మైత్రేయ ఉవాచ
ఇతి వైన్యస్య రాజర్షేః ప్రతినంద్యార్థవద్వచః .
పూజితోఽనుగృహీత్వైనం గంతుం చక్రేఽచ్యుతో మతిం
4-20-35
దేవర్షిపితృగంధర్వసిద్ధచారణపన్నగాః .
కిన్నరాప్సరసో మర్త్యాః ఖగా భూతాన్యనేకశః
4-20-36
యజ్ఞేశ్వరధియా రాజ్ఞా వాగ్విత్తాంజలిభక్తితః .
సభాజితా యయుః సర్వే వైకుంఠానుగతాస్తతః
4-20-37
భగవానపి రాజర్షేః సోపాధ్యాయస్య చాచ్యుతః .
హరన్నివ మనోఽముష్య స్వధామ ప్రత్యపద్యత
4-20-38
అదృష్టాయ నమస్కృత్య నృపః సందర్శితాత్మనే .
అవ్యక్తాయ చ దేవానాం దేవాయ స్వపురం యయౌ
4-20-39
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
చతుర్థస్కంధే వింశోఽధ్యాయః