పోతన తెలుగు భాగవతము

పోతన తెలుగు భాగవతము

చతుర్థ స్కంధః : సప్తదశోఽధ్యాయః - 17

4-17-1
మైత్రేయ ఉవాచ
ఏవం స భగవాన్ వైన్యః ఖ్యాపితో గుణకర్మభిః .
ఛందయామాస తాన్ కామైః ప్రతిపూజ్యాభినంద్య చ

4-17-2
బ్రాహ్మణప్రముఖాన్ వర్ణాన్ భృత్యామాత్యపురోధసః .
పౌరాన్ జానపదాన్ శ్రేణీః ప్రకృతీః సమపూజయత్

4-17-3
విదుర ఉవాచ
కస్మాద్దధార గోరూపం ధరిత్రీ బహురూపిణీ .
యాం దుదోహ పృథుస్తత్ర కో వత్సో దోహనం చ కిం

4-17-4
ప్రకృత్యా విషమా దేవీ కృతా తేన సమా కథం .
తస్య మేధ్యం హయం దేవః కస్య హేతోరపాహరత్

4-17-5
సనత్కుమారాద్భగవతో బ్రహ్మన్ బ్రహ్మవిదుత్తమాత్ .
లబ్ధ్వా జ్ఞానం సవిజ్ఞానం రాజర్షిః కాం గతిం గతః

4-17-6
యచ్చాన్యదపి కృష్ణస్య భవాన్ భగవతః ప్రభోః .
శ్రవః సుశ్రవసః పుణ్యం పూర్వదేహకథాశ్రయం

4-17-7
భక్తాయ మేఽనురక్తాయ తవ చాధోక్షజస్య చ .
వక్తుమర్హసి యోఽదుహ్యద్వైన్యరూపేణ గామిమాం

4-17-8
సూత ఉవాచ
చోదితో విదురేణైవం వాసుదేవకథాం ప్రతి .
ప్రశస్య తం ప్రీతమనా మైత్రేయః ప్రత్యభాషత

4-17-9
మైత్రేయ ఉవాచ
యదాభిషిక్తః పృథురంగ విప్రై-
రామంత్రితో జనతాయాశ్చ పాలః .
ప్రజా నిరన్నే క్షితిపృష్ఠ ఏత్య
క్షుత్క్షామదేహాః పతిమభ్యవోచన్

4-17-10
వయం రాజంజాఠరేణాభితప్తా
యథాగ్నినా కోటరస్థేన వృక్షాః .
త్వామద్య యాతాః శరణం శరణ్యం
యః సాధితో వృత్తికరః పతిర్నః

4-17-11
తన్నో భవానీహతు రాతవేఽన్నం
క్షుధార్దితానాం నరదేవదేవ .
యావన్న నంక్ష్యామహ ఉజ్ఝితోర్జా
వార్తాపతిస్త్వం కిల లోకపాలః

4-17-12
మైత్రేయ ఉవాచ
పృథుః ప్రజానాం కరుణం నిశమ్య పరిదేవితం .
దీర్ఘం దధ్యౌ కురుశ్రేష్ఠ నిమిత్తం సోఽన్వపద్యత

4-17-13
ఇతి వ్యవసితో బుద్ధ్యా ప్రగృహీతశరాసనః .
సందధే విశిఖం భూమేః క్రుద్ధస్త్రిపురహా యథా

4-17-14
ప్రవేపమానా ధరణీ నిశామ్యోదాయుధం చ తం .
గౌః సత్యపాద్రవద్భీతా మృగీవ మృగయుద్రుతా

4-17-15
తామన్వధావత్తద్వైన్యః కుపితోఽత్యరుణేక్షణః .
శరం ధనుషి సంధాయ యత్ర యత్ర పలాయతే

4-17-16
సా దిశో విదిశో దేవీ రోదసీ చాంతరం తయోః .
ధావంతీ తత్ర తత్రైనం దదర్శానూద్యతాయుధం

4-17-17
లోకే నావిందత త్రాణం వైన్యాన్మృత్యోరివ ప్రజాః .
త్రస్తా తదా నివవృతే హృదయేన విదూయతా

4-17-18
ఉవాచ చ మహాభాగం ధర్మజ్ఞాఽఽపన్నవత్సల .
త్రాహి మామపి భూతానాం పాలనేఽవస్థితో భవాన్

4-17-19
స త్వం జిఘాంససే కస్మాద్దీనామకృతకిల్బిషాం .
అహనిష్యత్కథం యోషాం ధర్మజ్ఞ ఇతి యో మతః

4-17-20
ప్రహరంతి న వై స్త్రీషు కృతాగఃస్వపి జంతవః .
కిముత త్వద్విధా రాజన్ కరుణా దీనవత్సలాః

4-17-21
మాం విపాట్యాజరాం నావం యత్ర విశ్వం ప్రతిష్ఠితం .
ఆత్మానం చ ప్రజాశ్చేమాః కథమంభసి ధాస్యసి

4-17-22
పృథురువాచ
వసుధే త్వాం వధిష్యామి మచ్ఛాసనపరాఙ్ముఖీం .
భాగం బర్హిషి యా వృంక్తే న తనోతి చ నో వసు

4-17-23
యవసం జగ్ధ్యనుదినం నైవ దోగ్ధ్యౌధసం పయః .
తస్యామేవం హి దుష్టాయాం దండో నాత్ర న శస్యతే

4-17-24
త్వం ఖల్వోషధిబీజాని ప్రాక్సృష్టాని స్వయంభువా .
న ముంచస్యాత్మరుద్ధాని మామవజ్ఞాయ మందధీః

4-17-25
అమూషాం క్షుత్పరీతానామార్తానాం పరిదేవితం .
శమయిష్యామి మద్బాణైర్భిన్నాయాస్తవ మేదసా

4-17-26
పుమాన్ యోషిదుత క్లీబ ఆత్మసంభావనోఽధమః .
భూతేషు నిరనుక్రోశో నృపాణాం తద్వధోఽవధః

4-17-27
త్వాం స్తబ్ధాం దుర్మదాం నీత్వా మాయాగాం తిలశః శరైః .
ఆత్మయోగబలేనేమా ధారయిష్యామ్యహం ప్రజాః

4-17-28
ఏవం మన్యుమయీం మూర్తిం కృతాంతమివ బిభ్రతం .
ప్రణతా ప్రాంజలిః ప్రాహ మహీ సంజాతవేపథుః

4-17-29
ధరోవాచ
నమః పరస్మై పురుషాయ మాయయా
విన్యస్తనానాతనవే గుణాత్మనే .
నమః స్వరూపానుభవేన నిర్ధుత-
ద్రవ్యక్రియాకారకవిభ్రమోర్మయే

4-17-30
యేనాహమాత్మాఽఽయతనం వినిర్మితా
ధాత్రా యతోఽయం గుణసర్గసంగ్రహః .
స ఏవ మాం హంతుముదాయుధః స్వరా-
డుపస్థితోఽన్యం శరణం కమాశ్రయే

4-17-31
య ఏతదాదావసృజచ్చరాచరం
స్వమాయయాఽఽత్మాశ్రయయావితర్క్యయా .
తయైవ సోఽయం కిల గోప్తుముద్యతః
కథం ను మాం ధర్మపరో జిఘాంసతి

4-17-32
నూనం బతేశస్య సమీహితం జనై-
స్తన్మాయయా దుర్జయయాకృతాత్మభిః .
న లక్ష్యతే యస్త్వకరోదకారయ-
ద్యోఽనేక ఏకః పరతశ్చ ఈశ్వరః

4-17-33
సర్గాది యోఽస్యానురుణద్ధి శక్తిభి-
ర్ద్రవ్యక్రియాకారకచేతనాత్మభిః .
తస్మై సమున్నద్ధనిరుద్ధశక్తయే
నమః పరస్మై పురుషాయ వేధసే

4-17-34
స వై భవానాత్మవినిర్మితం జగ-
ద్భూతేంద్రియాంతఃకరణాత్మకం విభో .
సంస్థాపయిష్యన్నజ మాం రసాతలా-
దభ్యుజ్జహారాంభస ఆదిసూకరః

4-17-35
అపాముపస్థే మయి నావ్యవస్థితాః
ప్రజా భవానద్య రిరక్షిషుః కిల .
స వీరమూర్తిః సమభూద్ధరాధరో
యో మాం పయస్యుగ్రశరో జిఘాంససి

4-17-36
నూనం జనైరీహితమీశ్వరాణా-
మస్మద్విధైస్తద్గుణసర్గమాయయా .
న జ్ఞాయతే మోహితచిత్తవర్త్మభిస్తేభ్యో
నమో వీరయశస్కరేభ్యః

4-17-37
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
చతుర్థస్కంధే ధరిత్రీనిగ్రహో నామ సప్తదశోఽధ్యాయః