అష్టమస్కంధః : తృతీయోఽధ్యాయః - 3
8-3-1
శ్రీశుక ఉవాచ
ఏవం వ్యవసితో బుద్ధ్యా సమాధాయ మనో హృది .
జజాప పరమం జాప్యం ప్రాగ్జన్మన్యనుశిక్షితం
8-3-2
గజేంద్ర ఉవాచ
ఓం నమో భగవతే తస్మై యత ఏతచ్చిదాత్మకం .
పురుషాయాదిబీజాయ పరేశాయాభిధీమహి
8-3-3
యస్మిన్నిదం యతశ్చేదం యేనేదం య ఇదం స్వయం .
యోఽస్మాత్పరస్మాచ్చ పరస్తం ప్రపద్యే స్వయంభువం
8-3-4
యః స్వాత్మనీదం నిజమాయయార్పితం
క్వచిద్విభాతం క్వ చ తత్తిరోహితం .
అవిద్ధదృక్సాక్ష్యుభయం తదీక్షతే
స ఆత్మమూలోఽవతు మాం పరాత్పరః
8-3-5
కాలేన పంచత్వమితేషు కృత్స్నశో
లోకేషు పాలేషు చ సర్వహేతుషు .
తమస్తదాసీద్గహనం గభీరం
యస్తస్య పారేఽభివిరాజతే విభుః
8-3-6
న యస్య దేవా ఋషయః పదం విదుర్జంతుః
పునః కోఽర్హతి గంతుమీరితుం .
యథా నటస్యాకృతిభిర్విచేష్టతో
దురత్యయానుక్రమణః స మావతు
8-3-7
దిదృక్షవో యస్య పదం సుమంగలం
విముక్తసంగా మునయః సుసాధవః .
చరంత్యలోకవ్రతమవ్రణం వనే
భూతాత్మభూతాః సుహృదః స మే గతిః
8-3-8
న విద్యతే యస్య చ జన్మ కర్మ వా
న నామరూపే గుణదోష ఏవ వా .
తథాపి లోకాప్యయసంభవాయ యః
స్వమాయయా తాన్యనుకాలమృచ్ఛతి
8-3-9
తస్మై నమః పరేశాయ బ్రహ్మణేఽనంతశక్తయే .
అరూపాయోరురూపాయ నమ ఆశ్చర్యకర్మణే
8-3-10
నమ ఆత్మప్రదీపాయ సాక్షిణే పరమాత్మనే .
నమో గిరాం విదూరాయ మనసశ్చేతసామపి
8-3-11
సత్త్వేన ప్రతిలభ్యాయ నైష్కర్మ్యేణ విపశ్చితా .
నమః కైవల్యనాథాయ నిర్వాణసుఖసంవిదే
8-3-12
నమః శాంతాయ ఘోరాయ మూఢాయ గుణధర్మిణే .
నిర్విశేషాయ సామ్యాయ నమో జ్ఞానఘనాయ చ
8-3-13
క్షేత్రజ్ఞాయ నమస్తుభ్యం సర్వాధ్యక్షాయ సాక్షిణే .
పురుషాయాత్మమూలాయ మూలప్రకృతయే నమః
8-3-14
సర్వేంద్రియగుణద్రష్ట్రే సర్వప్రత్యయహేతవే .
అసతాచ్ఛాయయోక్తాయ సదాభాసాయ తే నమః
8-3-15
నమో నమస్తేఽఖిలకారణాయ
నిష్కారణాయాద్భుతకారణాయ .
సర్వాగమామ్నాయమహార్ణవాయ
నమోఽపవర్గాయ పరాయణాయ
8-3-16
గుణారణిచ్ఛన్నచిదూష్మపాయ
తత్క్షోభవిస్ఫూర్జితమానసాయ .
నైష్కర్మ్యభావేన వివర్జితాగమ-
స్వయంప్రకాశాయ నమస్కరోమి
8-3-17
మాదృక్ ప్రపన్నపశుపాశవిమోక్షణాయ
ముక్తాయ భూరికరుణాయ నమోఽలయాయ .
స్వాంశేన సర్వతనుభృన్మనసి ప్రతీతప్రత్యగ్దృశే
భగవతే బృహతే నమస్తే
8-3-18
ఆత్మాత్మజాప్తగృహవిత్తజనేషు సక్తై-
ర్దుష్ప్రాపణాయ గుణసంగవివర్జితాయ .
ముక్తాత్మభిః స్వహృదయే పరిభావితాయ
జ్ఞానాత్మనే భగవతే నమ ఈశ్వరాయ
8-3-19
యం ధర్మకామార్థవిముక్తికామా
భజంత ఇష్టాం గతిమాప్నువంతి .
కిం త్వాశిషో రాత్యపి దేహమవ్యయం
కరోతు మేఽదభ్రదయో విమోక్షణం
8-3-20
ఏకాంతినో యస్య న కంచనార్థం
వాంఛంతి యే వై భగవత్ప్రపన్నాః .
అత్యద్భుతం తచ్చరితం సుమంగలం
గాయంత ఆనందసముద్రమగ్నాః
8-3-21
తమక్షరం బ్రహ్మ పరం పరేశ-
మవ్యక్తమాధ్యాత్మికయోగగమ్యం .
అతీంద్రియం సూక్ష్మమివాతిదూర-
మనంతమాద్యం పరిపూర్ణమీడే
8-3-22
యస్య బ్రహ్మాదయో దేవా వేదా లోకాశ్చరాచరాః .
నామరూపవిభేదేన ఫల్గ్వ్యా చ కలయా కృతాః
8-3-23
యథార్చిషోఽగ్నేః సవితుర్గభస్తయో
నిర్యాంతి సంయాంత్యసకృత్స్వరోచిషః .
తథా యతోఽయం గుణసంప్రవాహో
బుద్ధిర్మనః ఖాని శరీరసర్గాః
8-3-24
స వై న దేవాసురమర్త్యతిర్యఙ్-
న స్త్రీ న షంఢో న పుమాన్న జంతుః .
నాయం గుణః కర్మ న సన్న చాస-
న్నిషేధశేషో జయతాదశేషః
8-3-25
జిజీవిషే నాహమిహాముయా
కిమంతర్బహిశ్చావృతయేభయోన్యా .
ఇచ్ఛామి కాలేన న యస్య విప్లవ-
స్తస్యాత్మలోకావరణస్య మోక్షం
8-3-26
సోఽహం విశ్వసృజం విశ్వమవిశ్వం విశ్వవేదసం .
విశ్వాత్మానమజం బ్రహ్మ ప్రణతోఽస్మి పరం పదం
8-3-27
యోగరంధితకర్మాణో హృది యోగవిభావితే .
యోగినో యం ప్రపశ్యంతి యోగేశం తం నతోఽస్మ్యహం
8-3-28
నమో నమస్తుభ్యమసహ్యవేగ-
శక్తిత్రయాయాఖిలధీగుణాయ .
ప్రపన్నపాలాయ దురంతశక్తయే
కదింద్రియాణామనవాప్యవర్త్మనే
8-3-29
నాయం వేద స్వమాత్మానం యచ్ఛక్త్యాహంధియా హతం .
తం దురత్యయమాహాత్మ్యం భగవంతమితోఽస్మ్యహం
8-3-30
శ్రీశుక ఉవాచ
ఏవం గజేంద్రముపవర్ణితనిర్విశేషం
బ్రహ్మాదయో వివిధలింగభిదాభిమానాః .
నైతే యదోపససృపుర్నిఖిలాత్మకత్వా-
త్తత్రాఖిలామరమయో హరిరావిరాసీత్
8-3-31
స గో నా సం గో గో
తం తద్వదార్తముపలభ్య జగన్నివాసః
స్తోత్రం నిశమ్య దివిజైః సహ సంస్తువద్భిః .
ఛందోమయేన గరుడేన సముహ్యమాన-
శ్చక్రాయుధోఽభ్యగమదాశు యతో గజేంద్రః
8-3-32
సోఽన్తఃసరస్యురుబలేన గృహీత ఆర్తో
దృష్ట్వా గరుత్మతి హరిం ఖ ఉపాత్తచక్రం .
ఉత్క్షిప్య సాంబుజకరం గిరమాహ
కృచ్ఛ్రాన్నారాయణాఖిలగురో భగవన్నమస్తే
8-3-33
తం వీక్ష్య పీడితమజః సహసావతీర్య
సగ్రాహమాశు సరసః కృపయోజ్జహార .
గ్రాహాద్విపాటితముఖాదరిణా గజేంద్రం
సంపశ్యతాం హరిరమూముచదుచ్ఛ్రియాణాం
8-3-34
ఇతి శ్రీమద్భాగవతే మహాపురాణే పారమహంస్యాం సంహితాయాం
అష్టమస్కంధే మన్వంతరానువర్ణనే గజేంద్రోపాఖ్యానే తృతీయోఽధ్యాయః